Wystrysen y moresg
| Wystrysen y moresg Hohenbuehelia culmicola | |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Agaricales |
| Teulu: | Pleurotaceae |
| Enw deuenwol | |
| ' | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Pleurotaceae yw'r Wystrysen y moresg (Lladin: Hohenbuehelia culmicola; Saesneg: Marram Oyster).[1] Yr Wystrys yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog wystrysen yw 'wystrys'. Ceir enw Cymraeg arall ar y rhywogaeth hon, sef Madarch y moresg. Mae'r teulu Pleurotaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.
Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yn byw ar dwyni glan y môr, yng Nghymru.[2]
Ffyngau
golyguCredir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Pleurotaceae
golyguMae gan Wystrysen y moresg ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Pleurotus atrocaeruleus | Pleurotus atrocaeruleus | |
| Pleurotus atrocoeruleus | Pleurotus atrocoeruleus | |
| Pleurotus aureotomentosus | Pleurotus aureotomentosus | |
| Pleurotus bursiformis | Pleurotus bursiformis | |
| Pleurotus candescens | Pleurotus candescens | |
| Pleurotus caryophylleus | Pleurotus caryophylleus | |
| Pleurotus chaetophyllus | Pleurotus chaetophyllus | |
| Pleurotus citrinopileatus | Pleurotus citrinopileatus | _-_20100828.jpg) |
| Pleurotus djamor | Pleurotus djamor |  |
| Wystrysen y coed | Pleurotus ostreatus |  |
Gweler hefyd
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Gwefan www.naturalresources.wales Cyfoeth Naturiol Cymru; adalwyd 23 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Wystrysen y moresg gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.