Ysgrech y coed
Ysgrech y Coed | |
---|---|
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Animalia |
Ffylwm: | Chordata |
Dosbarth: | |
Urdd: | Passeriformes |
Teulu: | Corvidae |
Genws: | Garrulus |
Rhywogaeth: | G. glandarius |
Enw deuenwol | |
Garrulus glandarius (Linnaeus, 1758) |
Mae Ysgrech y coed neu Sgrech y coed (Garrulus glandarius) yn aelod o deulu'r brain. Mae'n nythu trwy ran helaeth o Ewrop, Asia a gogledd-orllewin Affrica.
Gellir adnabod yr aderyn yn hawdd, er fod amryw o is-rywogaethau sy'n amrywio cryn dipyn. Mae'r corff yn liw pinc gyda plu glas tarawiadol iawn ar yr adain, ac mae darn gwyn mawr uwchben y gynffon sy'n amlwg iawn pan mae'r aderyn yn hedfan. Mae'r alwad yn nodweddiadol hefyd, ysgrech sy'n rhoi ei enw i'r aderyn. Gall hefyd ddynwared adar eraill.
Ceir Ysgrech y Coed mewn coedwigoedd neu lle mae cymysgedd o goed a chaeau. Mae'n bwydo mewn coed ac ar lawr, ac mae mês yn rhan bwysig o'i fwyd. Gall hefyd fwyta pryfed, aeron, wyau a chywion adar eraill, malwod, llygod ac amrywiaeth o bethau eraill. Mae'n nythu mewn coeden ac yn dodwy 4-6 wy.
Mae Ysgrech y Coed yn aderyn cyffredin yng Nghymru, ac mae ei niferoedd wedi cynyddu yn y blynyddoedd diwethaf.
Ymfudo ac allfudo
golyguEnghreifftiau:
- Yn 2012 bu mewnlifiad y sgrechod coed i Loegr ac efallai i Gymru. Ar y cyfandir bu niferoedd mawr iawn yn symud dros yr hydref yn Sgandinafia (yn ogystal â thitwod ac adar eraill).[1] Mae ‘graddfa adrodd’ (reporting rate) y BTO yn cynyddu yr amser hon o’r flwyddyn wrth i’r adar wneud teithiau bychan i fforio am fês a’u cuddio ond roedd graddfa adrodd 2012 yn 39%, y mwyaf erioed[2], ond ni welwyd yr effaith hon mor glir yng Nghymru[3] Credir mai gwael oedd y cnwd mês y flwyddyn honno.
- Fe gofir Hydref 1983 fel mis y ‘sgrechod. Erbyn 2 Hydref bu’n glir bod adar â chefnau mwy llwydaidd na rhai Prydain yn cyrraedd Prydain ac ar y 17eg derbynwyd adroddiad am 1000 o ’sgrechod yn Lands End, Cernyw. Dau ddiwrnod wedyn gwelwyd 3000 yn hedfan i’r gorllewin mewn minteion o 300 dros Dinas Plymouth.[4]
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Rhys Jones: cofnod yn Nhywyddiadur Llên Natur
- ↑ Bird track y BTO
- ↑ Kelvin Jones, Swyddog BTO Yng Nghymru
- ↑ BTO News 129