Awdures a ffotograffydd o Frasil oedd Zélia Gattai (2 Gorffennaf 1916 - 17 Mai 2008) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel hunangofiannydd, nofelydd ac awdur plant. Roedd hefyd yn aelod o Academi Llythyrau Brasil. Cyhoeddodd Gattai 14 o weithiau llenyddol gwahanol, gan gynnwys llyfrau plant a'i chofiannau personol ei hun sydd wedi'u cyhoeddi'n eang.

Zélia Gattai
Ganwyd2 Gorffennaf 1916 Edit this on Wikidata
São Paulo Edit this on Wikidata
Bu farw17 Mai 2008 Edit this on Wikidata
Salvador Edit this on Wikidata
Man preswylSalvador Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Brasil Brasil
Alma mater
Galwedigaethysgrifennwr, hunangofiannydd, nofelydd, awdur plant, ffotograffydd Edit this on Wikidata
Adnabyddus amAnarquistas, Graças a Deus Edit this on Wikidata
PriodJorge Amado Edit this on Wikidata
Gwobr/auGrand Officer of the Order of Prince Henry Edit this on Wikidata

Bywgraffiad golygu

Ganed Gattai yn ninas São Paulo yng nghyffiniau Paraíso, São Paulo, ar Orffennaf 2, 1916, i deulu o fewnfudwyr Eidalaidd. Roedd tad Gattai, Ernesto Gattai, yn anarchwr a daeth o'r rhanbarth Veneto, yn dilyn yr arbrawf anarchaidd-cymdeithasol o'r enw Colônia Cecília a geisiodd greu cymuned anarchaidd yng nghoedwig Brasil. Cafodd ei thad ei arestio yn 1938 oherwydd gormes gwleidyddol o dan drefn Vargas Estado Novo. Roedd Gattai yn byw yn Paraíso, São Paulo drwy ei llencyndod. Bu farw yn Salvador. [1][2][3][4]

Yn y 1930au, aeth Zélia Gattai i gylchoedd deallusol a chymdeithasol moderneiddwyr fel São Paulo a Rio de Janeiro, gan ddod yn ffrind i bersonoliaethau fel Oswald de Andrade, Lasar Segall, Tarsila do Amaral, Mário de Andrade, Rubem Braga, Zora Seljan, Paulo Mendes o Almeida, Carlos Lacerda, Aldo Bonadei, Vinícius de Moraes ac eraill. Yn 20 oed, priododd Zélia Gattai â'r milwrwr Comiwnyddol Aldo Veiga a chafodd ei phlentyn cyntaf, Luís Carlos Veiga, gydag ef.

Daeth eu priodas i ben ar ôl wyth mlynedd a syrthiodd Gattai mewn cariad gyda'r awdur a'r comiwnydd Jorge Amado. Yn n 1946 penderfynodd y cwpl fyw gyda'i gilydd yn 1945 a chael eu plentyn cyntaf, João Jorge Amado. Oherwydd condemniad gwleidyddol gan y gyfundrefn Vargas, gorfodwyd Zélia Gattai a'i theulu i adael Brasil a phenderfynu adleoli i Ewrop. Treuliodd y teulu ran gyntaf yr alltud pum mlynedd ym Mharis lle defnyddiodd Gattai y cyfle i gael gradd mewn gwareiddiad Ffrengig, ffoneg, ac iaith ym Mhrifysgol Sorbonne ym 1949. Aethant yn ddiweddarach i Prag lle'r oeddent yn byw rhwng 1950 a 1952. Yn Prag y ganed eu trydydd plentyn, Paloma Jorge Amado, a darganfu Gattai ei brwdfrydedd dros ffotograffiaeth. [5]

Dychwelodd y teulu i Brasil yn 1952 gan symud i dŷ rhieni Gattai yn Rio de Janeiro am yr un mlynedd ar ddeg nesaf. Yn 1963 symudodd y teulu i Salvador yn nhalaith Bahia gan aros yno am weddill bywyd Gattai. Tra'n byw yn Salvador, dechreuodd Gattai ganolbwyntio ar ei gyrfa lenyddol. [Bu farw Zélia Gattai yn Salvador ar Fai 17, 2008 yn 91 oed.

Y llenor golygu

Ymhlith y gwaith pwysig a nodedig yr ysgrifennodd y mae: Anarquistas a Graças a Deus.

Aelodaeth golygu

Bu'n aelod o Academia Brasileira de Letras am rai blynyddoedd.

Anrhydeddau golygu

  • Dros y blynyddoedd, derbyniodd nifer o anrhydeddau, gan gynnwys: Grand Officer of the Order of Prince Henry[6] .


Cyfeiriadau golygu

  1. Cyffredinol: http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119042847. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
  2. Rhyw: http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119042847. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
  3. Dyddiad geni: http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119042847. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. Internet Movie Database. dyddiad cyrchiad: 17 Hydref 2015. "Zélia Gattai". Cyrchwyd 9 Hydref 2017.
  4. Dyddiad marw: http://www.iht.com/articles/ap/2008/05/17/america/LA-GEN-Brazil-Obit-Gattai.php. http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119042847. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. Internet Movie Database. dyddiad cyrchiad: 17 Hydref 2015. "Zélia Gattai". Cyrchwyd 9 Hydref 2017.
  5. Anrhydeddau: http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154.
  6. http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154.