Rwsia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ehangu: geirarddiad, hanes, daear, llywodraeth |
→Rhaniadau gwleidyddol: Llywodraethiaeth |
||
Llinell 97:
=== Rhaniadau gwleidyddol ===
Yn ôl y [[Cyfansoddiad Rwsia|cyfansoddiad]], mae Ffederasiwn Rwsia'n cynnwys 85 o [[Deiliaid ffederal Rwsia|ddeiliaid ffederal]] (''federal subjects'').{{Efn|Including the disputed [[Republic of Crimea]], and the federal city of [[Sevastopol]].}} Yn 1993, pan fabwysiadwyd y cyfansoddiad newydd, rhestrwyd 89 o ddeiliaid ffederal, ond unwyd rhai yn ddiweddarach. Mae gan y deiliaid ffederal hyn gynrychiolaeth gyfartal - dau gynrychiolydd yr un - yng Nghyngor y Ffederasiwn,<ref>{{Cite web|title=The Constitution of the Russian Federation|website=(Article 95, § 2)|url=http://www.constitution.ru/en/10003000-06.htm|access-date=27 December 2007}}</ref> tŷ uchaf y Cynulliad Ffederal. Fodd bynnag, maent yn wahanol o ran hyd a lled eu hymreolaeth.<ref>KARTASHKIN, V., & ABASHIDZE, A. (2004). </ref>
[[File:Map of federal subjects of Russia (2014).svg|center|upright=4]]
{| class="wikitable sortable"
! Deiliaid ffederal
! Llywodraethiaeth
|-
| {{legend|#FFEC77|46 [[oblastau Rwsia|oblastau]]}}
| Y math mwyaf cyffredin o ddeiliaid ffederal, gyda llywodraethwr a deddfwrfa a etholir yn lleol. Enwir yn gyffredin ar ôl eu canolfannau gweinyddol.
|-
| {{legend|#00C160|22 [[Gweriniaethau Rwsia|gweriniaethau]]}}
| Mae pob un yn ymreolaethol; yn gartref i leiafrif ethnig penodol, ac mae ganddi ei chyfansoddiad, ei hiaith a'i deddfwrfa ei hun, ond fe'i cynrychiolir gan y llywodraeth ffederal mewn materion rhyngwladol.
|-
| {{legend|#FF9400|9 [[krais Rwsia|krai]]s}}
| Mae Krais yn union yr un fath yn gyfreithiol ag oblasts. Mae'r teitl "krai" ("ffin" neu "tiriogaeth") yn hanesyddol, yn gysylltiedig â safle daearyddol (ffiniol) mewn cyfnod penodol o hanes. Nid yw'r krais cyfredol yn gysylltiedig â ffiniau.
|-
| {{legend|#006989|4 [[okrugs ymreolaethol Rwsia|okrugs ymreolaethol]]}}
| Cyfeirir at y krai weithiau fel "dosbarth ymreolaethol", "ardal ymreolaethol", a "rhanbarth ymreolaethol", pob un â lleiafrif ethnig sylweddol neu bennaf.
|-
| {{legend|#FF0037|3 [[dinasoedd ffederal Rwsia|dinasoedd ffederal]]}}
| Dinasoedd mawr sy'n gweithredu fel rhanbarthau ar wahân (Moscow, Saint Petersburg, a [[Sevastopol]]).
|-
| {{legend|#C300FF|1 [[oblastau ymreolaethol Rwsia|oblastau ymreolaethol]]}}
| Yr unig oblast ymreolaethol yw'r Oblast Ymreolaethol Iddewig.<ref>{{cite book|last=Gessen|first=Masha|title=Where the Jews Aren't: The Sad and Absurd Story of Birobidzhan, Russia's Jewish Autonomous Region|publisher=[[Schocken Books|Schocken]]|date=2016|isbn=978-0-8052-4246-1}}</ref>
|}
==== Ardaloedd ffederal ====
| |||