Baner y Philipinau

Baner y Philipinau
	Delwedd:Flag of the Philippines.svg, War Flag of the Philippines.svg, Flag of the Philippines (construction sheet).svg
Enghraifft o'r canlynol	baner cenedlaethol
Lliw/iau	coch, gwyn, aur, glas
Dechrau/Sefydlu	12 Mehefin 1898
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Baner y Philipinau yw'r faner genedlaethol a baner genedlaethol Gweriniaeth y Philipinau. Enwyd yr ynysoedd ar ôl Felipe II, Brenin Sbaen a bu'r ynysoedd yma yn Nwyrain Pell yn goloni Sbaeneg am dros 300 mlynedd. Cafwyd gwrthryfel dros annibyniaeth a mabywisdwyd y faner yma fel baner genedlaetholhi ar 12 Mehefin 1898 wedi'r gwrthryfel llwyddiannus.^[1]

Dyluniad

Talen Dylunio baner y Philipinau

Mae'n cynnwys dwy set llorweddol. Ar y brig, mae'r band glas yn symbol o heddwch, gwirionedd a chyfiawnder. Isod, ceir band coch yn symbol o wladgarwch a dewrder. Ar ochr y mast ceir triongl hafalochrog gwyn yn cwblhau'r lluniad. Mae'n cynrychioli cydraddoldeb a brwdfrydedd. Yng nghanol y triongl, gosodir haul wyth-pelydr euraid, yn cynrychioli'r wyth talaith gyntaf a reolwyd gan y gwladychwyr. Ym mhob cornel o'r triongl mae seren aur bum pwynt, un yn cynrychioli'r dair brif ynys: Luzon, Visayas, a Mindanao.

Mae hyd y faner ddwywaith hyd y lled, sy'n rhoi i ni gymesuredd o 1:2. Mae hyd ochrau y triongl wen yn hafal i led y faner. Lleolir pob seren fel bod ei begwn yn pwyntio tuag at y gornel y mae'n gorwedd.^[2]

Hanes y Faner

Cynlluniwyd y faner wreiddiol gan Emilio Aguinaldo.

Dyluniwyd y faner gan Emilio Aguinaldo yn 1897. Cafodd y faner gyntaf ei gwnïo yn 1898 yn Hong Kong gan Marcela de Agoncillo, ei ferch Lorenza, a nith Delfina Herbosa de Natividad1, José Rizal.^[3] Cododdd yr arweinydd dros annibyniaeth, Aguinaldo, y faner am y tro cyntaf ar ôl buddugoliaeth ym mrwydr Alapan yn erbyn Sbaen.^[4]. Noder bod y glas yn y faner wreiddiol yn ychydig yn ysgafnach ei lliw nag yn y fersiwn gyfredol. Mae gan yr haul fwy o belydrau ond mae 8 pwynt eisoes. Ceir hefyd wyneb ar yr haul yn debyg i'r wyneb a geir ar Haul mis Mai ar faner yr Ariannin a baner Wrwgwái - dau gyn-drefedigaeth arall y Sbaen.

Yn yr un flwyddyn cafwyd gwrthryfel dros annibyniaeth gan drefedigaeth Sbaenaig arall, Ciwba sydd hefyd â baner â thrinogl ar ochr y mast, fel ag y mae gan baner weriniaethol Catalwnia, sy'n ymgeisio am annibyniaeth oddi ar Sbaen.

Hynodrwydd adeg Rhyfel

Baner adeg rhyfel - noder bod y coch, nid glas, ar y top

Mae gan faner Philippine nodwedd unigryw. Yn ystod y rhyfel, mae'r rheoliadau'n nodi bod yn rhaid ei godi mewn gwrthdro: fel bod y band coch ar dop y faner a'r band glas ar y gwaelod. Mae'r trefniant hwn yn gyson â'r lliwiau symbolaidd a nodir uchod.

Roedd yr arbenigrwydd hwn hefyd yn destun cyhoeddi ymddiheuriad mewn papur newydd lleol gan arweinwyr y rhwydwaith cymdeithasol Facebook a oedd, yn anffodus, wedi cyhoeddi, yn 2016, lun o'r faner yn y cyfeiriad arall, sy'n golygu (ond erbyn) camgymeriad) bod y wlad yn y rhyfel.^[5]

Baneri Hanesyddol

Mae esblygiad baner y Philipinau yn adlewyrchu hanes yr ynysoedd ers eu meddiannu gan Ymerodraeth Sbaen yn ystod teyrnasiad Philip II ac yna eu brwydr dros annibyniaeth yn yr 19g ac yna ei hail-wladychu, i bob pwrpas gan yr UDA yn ystod hanner cyntaf yr 20g.

Baner y Katipunan, y faner gyntaf yn cynrychioli'r genedl Philippina
Y faner a grëwyd yn 1897 gan Gadfridog Emilio Aguinaldo
Baner swyddogol Gweriniaeth Philipinau Gyntaf (1898-1901)
Baner Cymanwlad y Philipinau, a gyflwynwyd i'r Unol Daleithiau (1919-1936)
Ail faner y Gymanwlad yn y Philippinau, yr agosaf at y fersiwn gyfredol (1936-1943 a 1945-1946)
Baner Ail Weriniaeth Philippine, gwladwriaeth byped yr Ymerodraeth Japaneaidd (1943-1945)
Baner gyntaf Philippinau ar ôl annibyniaeth o'r Unol Daleithiau (1946-1985)
Baner y Philipinau yn dilyn gorchymyn gweithredol 25 Chwefror 1985 (1985-1986)
Baner y Philipinau ar ôl Chwyldro Lariog (1986-1998)