Batasuna
Plaid wleidyddol sy'n cefnogi cenedlaetholdeb Basgaidd yw Batasuna (Basgeg, yn golygu "Undeb").
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | Basque political party  |
|---|---|
| Idioleg | Cenedlaetholdeb Basgaidd, annibyniaeth, sosialaeth, Abertzale left |
| Daeth i ben | 3 Ionawr 2013 |
| Label brodorol | Batasuna |
| Rhan o | Abertzale left, Basque National Liberation Movement |
| Dechrau/Sefydlu | 1978 |
| Rhagflaenwyd gan | Herri Batasuna |
| Pencadlys | Pamplona |
| Enw brodorol | Batasuna |
| Gwladwriaeth | Sbaen, Ffrainc |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Sefydlwyd y blaid ym mis Ebrill 1978 fel Herri Batasuna (Undeb y Bobl), fel clymblaid o genedlaetholwyr adain-chwith, yn bennaf o Euskadiko Ezkerra, yn galw am bleidlais "na" yn refferendwm y flwyddyn honno ar gyfansoddiad Sbaen. Yn Etholiad Cyffredinol 1979, enillodd 170,000 o bleidleisiau, 13% o'r bleidlais yn nhaleithiau Gwlad y Basg. Cafodd ei ganlyniad gorau yn etholiad 1990, gyda 18.33% o'r bleidlaid yng Nghymuned Ymreolaethol Gwlad y Basg.
Rhwng 1998 a 2001, defnyddiai'r blaid yr enw Euskal Herritarrok (Ni ddinasyddion Basgaidd). Cyhoeddwyd Batasuna yn fudiad anghyfreithlon yn Sbaen yn 2003, oherwydd cysylltiadau'r blaid ag ETA. Gwaharddwyd Batasuna gan lywodraeth Sbaen rhag cymryd rhan yn etholiadau Basgaidd 2005, ond daeth plaid newydd, Euskal Herrietako Alderdi Komunista (EHAK, "Plaid Gomiwnyddol y Rhanbarthau Basgaidd") i'r amlwg, gan ddatgan eu bod yn mabwysiadu rhaglen wleidyddol Batasunsa.