Bern
prifddinas y Swistir
Prifddinas y Swistir, a hefyd brifddinas canton Bern yw Bern (Almaeneg: Bern; Ffrangeg: Berne). Gyda phoblogaeth o 127,318 (2004), hi yw'r bedwaredd dinas yn y Swistir o ran poblogaeth.
 | |
 | |
| Math | bwrdeistref y Swistir, prifdinas canton y Swistir, Bundesstadt, tref goleg, dinas yn y Swistir, endid tiriogaethol gweinyddol, dinas fawr, dinas, prifddinas ffederal  |
|---|---|
Rm-sursilv-Berna.flac, LL-Q7913 (ron)-KlaudiuMihaila-Berna.wav, De-Bern2.ogg | |
| Poblogaeth | 134,506 |
| Sefydlwyd |
|
| Pennaeth llywodraeth | Alec von Graffenried |
| Cylchfa amser | UTC+01:00, UTC+2 |
| Gefeilldref/i | |
| Iaith/Ieithoedd swyddogol | Almaeneg |
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | Üechtland |
| Sir | Bern-Mittelland administrative district, Bern |
| Gwlad |  Y Swistir |
| Arwynebedd | 51.62 km² |
| Uwch y môr | 542 metr |
| Gerllaw | Afon Aare |
| Yn ffinio gyda | Bremgarten bei Bern, Ittigen, Kirchlindach, Mühleberg, Muri bei Bern, Neuenegg, Ostermundigen, Wohlen bei Bern, Frauenkappelen, Zollikofen, Köniz |
| Cyfesurynnau | 46.94798°N 7.44743°E |
| Cod post | 3000, 3001, 3003, 3004, 3005, 3006, 3007, 3008, 3010, 3011, 3012, 3013, 3014, 3015, 3018, 3019, 3020, 3024, 3027, 3029, 3030 |
| Swydd pennaeth y Llywodraeth | Maer Bern |
| Pennaeth y Llywodraeth | Alec von Graffenried |
 | |
| Statws treftadaeth | Swiss townscape worthy of protection |
| Manylion | |
- Mae'r erthygl yma yn trafod dinas Bern. Am ystyron eraill, gweler Bern (gwahaniaethu).
Saif y ddinas ar afon Aare. Enwyd hen ganol y ddinas yn Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO.
Sefydlwyd y ddinas bresennol gan y tywysog Berthold V van Zähringen yn 1191. Dywedir i'r ddinas gael ei henw oherwydd i'r tywysog ladd arth ar y safle. Yn 1218 daeth Bern yn ddinas rydd, a llwyddodd i ennill ei hannibyniaeth mewn dau ryfel. Ymunodd Bern a'r conffederasiwn Swisaidd yn 1323.
Dinasoedd y Swistir