Bonet odre llwydwyrdd

Bonet odre llwydwyrdd
Mycena olivaceomarginata

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Agaricales
Teulu: Tricholomataceae
Genws: Mycena[*]
Rhywogaeth: Mycena olivaceomarginata
Enw deuenwol
Mycena olivaceomarginata

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Tricholomataceae yw'r Bonet odre llwydwyrdd (Lladin: Mycena olivaceomarginata; Saesneg: Brownedge Bonnet).[1] 'Y Bonedau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Bathwyd y gair yn 1821 (Boletus, sef 'madarchen') gan Linnaeus. Mae'r teulu Tricholomataceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.

Mae bywoleuni (neu 'bioymoleuedd') yn cael ei gynhyrchu a'i allyrru gan y rhywogaeth hon, a cheir grwp o ffyngau tebyg. Ceir hefyd rhai bacteria, a llawer o organebau eraill sy'n cynhyrchu bywoleuni.

Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop a Gogledd America. Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yn byw ar dwyni glan y môr, yng Nghymru.[2]

Ffyngau golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Tricholomataceae golygu

Mae gan Boned odre llwydwyrdd ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Omphalia pithya Omphalia pithya
Omphalia pleurotoides Omphalia pleurotoides
Omphalia ploettneri Omphalia ploettneri
Omphalia plumbaria Omphalia plumbaria
Omphalia polyadelpha Omphalia polyadelpha
Omphalia polypus Omphalia polypus
Omphalia porphyromyces Omphalia porphyromyces
Omphalia postii Omphalia postii
Omphalia praedecurrens Omphalia praedecurrens
Omphalia praerimosa Omphalia praerimosa
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Gwefan www.naturalresources.wales Cyfoeth Naturiol Cymru; adalwyd 23 Chwefror 2020.
  3. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  4. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Bonet odre llwydwyrdd gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.