Brwsel

Prifddinas Gwlad Belg yw Brwsel (Bruxelles yn Ffrangeg, Brussel yn Iseldireg). Mae'r dref yng nghanolbarth Gwlad Belg. Mae hi'n brifddinas Fflandrys, ac yn ganolfan ei hardal weinyddol ddwyieithog ei hun, "Rhanbarth Brwsel-Prifddinas", sef Dinas Brwsel (Bruxelles-Ville neu Ville de Bruxelles yn Ffrangeg, de Stad Brussel yn Iseldireg). O'r cyfan, mae 19 o fwrdeistrefi yn ardal Brwsel-Prifddinas.

Brwsel

Math	ardal fetropolitan
LL-Q150 (fra)-Fhala.K-Bruxelles.wav, Nl-Brussel.ogg, Lb-Bréissel.ogg
Cylchfa amser	UTC+01:00
Daearyddiaeth
Sir	Rhanbarth Brwsel-Prifddinas, Brabant Fflandrysaidd, Brabant Walonaidd
Gwlad	Gwlad Belg
Uwch y môr	13 metr
Gerllaw	Camlas Brussels–Charleroi, Camlas Brussels–Scheldt Maritime, Senne
Cyfesurynnau	50.8467°N 4.3525°E

Mae gan ardal Brwsel-Prifddinas yr un statws â Fflandrys a Walonia, ond mae hi wedi'i hamgylchynu gan Fflandrys.

Sefydlwyd llywodraeth a gweinyddiaeth ym Mrwsel ar ôl sefydlu Senedd Fflandrys (y 'Vlaamse Raad' y newidiwyd ei henw i 'Vlaams Parlement').

Lleolir pencadlysoedd dau o brif sefydliadau'r Undeb Ewropeaidd ym Mrwsel, sef y Comisiwn Ewropeaidd a Chyngor Gweinidogion Ewrop. Ac er fod y Senedd Ewropeaidd yn cyfarfod yn Strasbwrg, cynhelir nifer o gyfarfodydd y Senedd, a rhai pwyllgorau, ym Mrwsel hefyd.

Mae pencadlysoedd NATO ac Undeb Gorllewin Ewrop (WEU) ym Mrwsel.

Siaredir Iseldireg yng ngogledd Gwlad Belg a Ffrangeg yn y de. Mae ardal Brwsel yn ddwyieithog yn swyddogol, ond mae mwyafrif ei thrigolion yn siarad Ffrangeg. Yn ôl astudiaeth a wnaed yn 2001 mae'r sefyllfa fel a ganlyn:

• 51% o boblogaeth Brwsel yn siarad Ffrangeg fel unig famiaith;
• 8.5% yn siarad Iseldireg fel unig famiaith;
• 10.2% yn ddwyieithog o oedran cynnar;
• 9.1% o siaradwyr uniaith yn dysgu'r iaith arall pan yn hŷn;
• 19.8% yn siarad Ffrangeg gydag iaith arall heblaw Iseldireg.

Neuadd y ddinas yn y Grote Markt

Pont fwaog y Dathlu

Bwrdeistrefi

1 2 3 4 5 6 7 8 9 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Y 19 bwrdeistref y Rhanbarth Brwsel-Prifddinas

Anderlecht Dinas Brwsel (Iseldireg: Stad Brussel; Ffrangeg: Ville de Bruxelles) Elsene (Ffrangeg: Ixelles) Etterbeek Evere Ganshoren Jette Koekelberg Molenbeek-Sant-Siôr (Iseldireg: Sint-Jans-Molenbeek; Ffrangeg: Molenbeek-Saint-Jean) Oudergem (Ffrangeg: Auderghem) Santes-Agatha-Berchem (Iseldireg: Sint-Agatha-Berchem; (Ffrangeg: Berchem-Sainte-Agathe) Sant Giles (Iseldireg: Sint-Gillis; Ffrangeg: Saint-Gilles) Sant-Iwseg-ten-Node (Iseldireg: Sint-Joost-ten-Node; Ffrangeg: Saint-Josse-ten-Noode) Schaarbeek (Ffrangeg: Schaerbeek) Ukkel (Ffrangeg: Uccle) Vorst (Ffrangeg: Forest) Watermaal-Bosvoorde (Ffrangeg: Watermael-Boitsfort) Woluwe-Sant-Lambert (Iseldireg: Sint-Lambrechts-Woluwe; Ffrangeg: Woluwe-Saint-Lambert) Woluwe-Sant-Pedr (Iseldireg: Sint-Pieters-Woluwe; Ffrangeg: Woluwe-Saint-Pierre)

Adeiladau a chofadeiladau

• Amgueddfa Magritte
• Arc du Cinquantenaire
• Grote Markt
• Manneken Pis
• Palais de Justice
• Stadiwm Brenin Baudouin
• Theatr La Monnaie
• Université libre de Bruxelles (prifysgol)
• Vrije Universiteit Brussel (prifysgol)
• Yr Atomium

Trafnidiaeth Cyhoeddus

Mae'r MIVB (yn Ffrangeg y STIB) yn rhedeg bysiau, tramiau, cyn-metro a metro yn y ddinas. Mae'r NMBS (yn Ffrangeg yr SNCB) yn rhedeg trênau o'r ddinas i lleoedd arall. Yr Orsaf y De (Zuidstation neu Gare du Midi) yn ganolbwynt y rhwydwaith trafnidiaeth, mae trênau Eurostar a Thalys hefyd yn rhedeg o'r Orsaf y De, i Lundain, Amsterdam, Lille a Pharis.

Enwogion o Frwsel

• Peyo (1928-1992), arlunydd
• Audrey Hepburn (1929-1993), actores
• François Weyergans (g. 1941), awdur
• Jacky Ickx (g. 1945), gyrrwr Fformiwla Un

Eginyn erthygl sydd uchod am Wlad Belg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.