Wicipedia

C.P.D. Tref Caernarfon

Clwb pêl-droed o dref Caernarfon, Gwynedd ydy Clwb Pêl-droed Tref Caernarfon (Saesneg: Caernarfon Town Football Club) sy'n chwarae yn Uwch Gynghrair Cymru, sef prif adran bêl-droed Cymru.

C.P.D. Tref Caernarfon
Enw llawn Clwb Pêl-droed Tref Caernarfon
Llysenw(au) Y Caneris, Cofis
Sefydlwyd 1937
Maes Yr Ofal (Dal 600 sedd)
Cadeirydd Paul Evans
Rheolwr Richard Davies (ei llysenw yw "Fish")
Cynghrair Uwch Gynghrair Cymru
2023/24 5.

Pêl-droed yng Nghaernarfon

golygu

Roedd clwb pêl-droed yn bodoli yng Nghaernarfon yn nyddiau cynnar y gamp yng Nghymru a chwaraeodd clwb o dref Caernarfon yn rownd gyntaf cystadleuaeth cyntaf Cwpan Cymru ym 1877 gan golli yn erbyn clwb o Fangor ac ym 1888, clwb o Gaernarfon oedd y clwb Cymreig cyntaf i gystadlu yng Nghwpan FA Lloegr pan gollodd Caernarvon Wanderers 1-10 yn erbyn Dinas Stoke[1].

Llwyddodd clwb Carnarvon Ironopolis, oedd yn chwarae yng Cynghrair Arfordir Gogledd Cymru[2] i gyrraedd rownd gynderfynol Cwpan Cymru ym 1900[3] ac ym 1902[4].

Yn dilyn ffrae gyda'r gynghrair, aeth Ironoplois i'r wal ym 1903 gyda rhai o'r chwaraewyr yn sefydlu clwb Carnarvon Colts gydag eraill yn ymuno â Carnarvon RWF (Royal Welsh Fusiliers)[5]. Roedd y ddau glwb yn chwarae yng Cynghrair Sir Caernarfon a'r Cylch|Nghynghrair Sir Caernarfon a'r Cylch ac yn chwarae eu gemau cartref ar yr Oval[6].

Ym 1906 unodd y clybiau er mwyn ffurfio Carnarvon United.

Wedi'r Rhyfel Byd Cyntaf ffurfiwyd Carnarvon Athletic fel tîm proffesiynol a llwyddodd y clwb i ennill Cynghrair Cymru (Y Gogledd) ym 1926-27 a 1929-30[5] a chyrraedd Ail Rownd Cwpan FA Lloegr ym 1929-30 cyn colli ar ôl gêm ail gyfle yn erbyn Bournemouth[1] ond erbyn 1930 roedd y clwb wedi mynd i'r wal[5].

Hanes

golygu

Blynyddoedd cynnar

golygu

Cafodd y clwb presennol, ei ffurfio ym 1937 gan grŵp o gefnogwyr pêl-droed oedd am weld clwb yn dychwelyd i'r dref a cafodd y clwb newydd ei le yng Cynghrair Cymru (Y Gogledd)[7]. Ar ôl ennill y Gynghrair ym 1977-78[8] a 1978-79[9] cafodd y clwb ganiatad Cymdeithas Bêl-droed Cymru i ymuno â Chynghrair Sir Gaerhirfryn ym 1980-81[10].

Chwarae yn Lloegr

golygu

Ar ôl ennill Cynghrair Sir Gaerhirfryn ym 1981-82 cafodd Caernarfon eu hethol yn aelodau o Uwch Gynghrair Gogledd Lloegr ar gyfer tymor 1984-85 gan ymuno â Bangor a'r Rhyl fel cynrychiolwyr Cymreig yn y Gynghrair[11]. Ym 1986-87 gorffennodd Caernarfon yn drydydd yn Uwch Gynghrair Gogledd Lloegr[11] yn ogystal â chyrraedd Trydedd Rownd Cwpan FA Lloegr gyda buddugoliaethau dros Sir Stockport a Chaerfrog cyn colli yn erbyn Barnsley mewn gêm ail chwarae[5].

Wedi sefydlu Cynghrair Cymru ym 1992 ceisodd Cymdeithas Bêl-droed Cymru orfodi'r clybiau oedd yn chwarae yng Nghynghreiriau Lloegr i ddychwelyd i Gymru[12]. Gwrthododd Caernarfon, ynghyd â Bae Colwyn, Bangor, Casnewydd, Tref Merthyr, Y Barri, Y Drenewydd ac Y Rhyl gan apelio yn erbyn y penderfyniad.

Yn dilyn yr apêl ym mis Chwefror 1992, cafodd Tref Merthyr yr hawl i barhau yng nghynghreiriau Lloegr gan eu bod un rheng yn is na'r Gynghrair Bêl-droed ond gwrthodwyd yr hawl i'r saith clwb arall rhag chwarae gemau yng nghynghreiriau Lloegr yng Nghymru[12][13]. Penderfynodd Bangor, Y Drenewydd a'r Rhyl ddychwelyd i Gymru[12] ond penderfynodd Caernarfon symud i chwarae eu gemau cartref 105 o filltiroedd o'r dref yn Curzon Ashton ger Manceinion[13].

Ym mis Mai 1994 penderfynodd Caernarfon, Bae Colwyn a Chasnewyd fynd â Chymdeithas Bêl-droed Cymru i'r Uchel Lys a cafodd y tri chlwb ddychwelyd i chwarae eu gemau cartref yng Nghymru ond er ennill eu hachos ym mis Gorffennaf 1995 penderfynodd Caernarfon ymddiswyddo o Gynghrair Undebol Gogledd Lloegr a dychwelyd i chwarae ym mhyramid Cymru[13].

Dychwelyd i Gymru

golygu

Ar ôl dychwelyd i Gymru cafodd Caernarfon eu lle yng Nghynghrair Cymru ar gyfer tymor 1995-96 gan orffen y tymor yn y 6ed safle. Ym 1999 dioddefodd y clwb drafferthion arianol enbyd welodd y garfan gyfan o chwaraewyr yn gadael y clwb a gorffennodd y clwb ar waelod y gynghrair a disgyn i'r Gynghrair Undebol[5].

Er camu yn syth yn ôl i Uwch Gynghrair Cymru y tymor canlynol, roedd mwy o drafferthion arianol i ddod[5] ac yn 2008-09 disgynodd y clwb yn ôl i'r Gynghrair Undebol gyda gwaeth i ddod y tymor canlynol wrh i Gaernarfon ddisgyn i drydedd adran y pyramid Cymreig a Chynghrair Undebol Arfordir y Gogledd[14].

Yn 2012-13 llwyddodd Caernarfon i sicrhau dyrchafiad yn ôl i'r Gynghrair Undebol wrth orffen y tymor fel pencampwyr Cynghrair Undebol Arfordir y Gogledd[15].

Hanes yn Uwch Gynghrair Cymru ers tymor 2018-19

golygu
Tymor Safle Gwylwyr Cyfartaledd Cwpan Cymru
18-19 5ed 872 Rownd yr wyth olaf
19-20 5ed 663 (Covid)
20-21 9fed (Covid) (Covid)
21-22 4ydd 528 Pedwerydd rownd
22-23 9fed 485 Trydydd rownd
23-24 5ed 576 Ail rownd

Academi

golygu

Ail-ffurfiwyd academi'r clwb yn 2013 gan Haydn Jones. Derbyniodd yr academi statws Academi Cymdeithas Bêl-droed Cymru ar gyfer tymor 2020/2021.

Anrhydeddau

golygu
  • Tlws Cymdeithas Bêl-droed Cymru
    • Enillwyr: 1977-78, 2012-13
  • Cynghrair Undebol Sir Gaerhirfryn
    • Pencampwyr: 1981-82

Cyfeiriadau

golygu
  1. ↑ 1.0 1.1 "FA Cup Past Results". The FA. thefa.com.
  2. ↑ "North Wales Coast League 1901-02". Welsh Football Data Archive.
  3. ↑ "Welsh Cup 1899-1900". Welsh Football Data Archive.
  4. ↑ "Welsh Cup 1901-02". Welsh Football Data Archive.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 "History". Caernarfon Town.
  6. ↑ "Caernarfonshire & District League Tables 1904-05". Welsh Football Data Archive.
  7. ↑ "Welsh League (North) 1937-38". Welsh Football Data.
  8. ↑ "Welsh League (North) 1977-78". Welsh Football Data.
  9. ↑ "Welsh League (North) 1977-78". Welsh Football Data.
  10. ↑ "Lancashire Combination". rsssf.com.
  11. ↑ 11.0 11.1 "Northern Premier League". rsssf.com.
  12. ↑ 12.0 12.1 12.2 "Teithio'r Tymhorau 1992-93". Sgorio. s4c.cymru.
  13. ↑ 13.0 13.1 13.2 Vic Duke; Liz Crolley (2004). Football, Nationality and the State. Routledge. ISBN 1317886720.
  14. ↑ "Cymru Alliance League 2009-10". Welsh Football Data Archive.
  15. ↑ "Welsh Alliance League Tables 2012-13". Welsh Alliance League. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-07-07. Cyrchwyd 2016-08-24.
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=C.P.D._Tref_Caernarfon&oldid=13035481"