Cambyses II, brenin Persia

Cambyses II (Hen Berseg: Kambūjia, Perseg: کمبوجیه (bu farw 522 CC) oedd ail frenin yr Ymerodraeth Achaemenaidd.

Cambyses II, brenin Persia
Ganwyd	559 CC  Ecbatana
Bu farw	522 CC  o madredd  Ecbatana
Galwedigaeth	brenin neu frenhines
Swydd	Uwch Frenin, King of Kings, Pharo
Tad	Cyrus Fawr
Mam	Cassandane
Priod	Atossa, Roxane, Phaedymia
Llinach	Brenhinllyn yr Achaemenid

Roedd Cambyses yn fab i Cyrus Fawr. Pan goncrodd Cyrus Babilon yn 539 CC, ceir Cambyses yn arwain y gwasanaethau crefyddol, ac roedd datganiad Cyrus i drigolion Babilon yn cynnwys enw Cambyses gyda'i dad yn y gweddïau i Marduk. Gelwir ef yn frenin Babilon ar un dabled. Yn 530 CC, cyn i Cyrus gychwyn ar ei ymgyrch olaf, gwnaeth ei fab yn gyd-frenin.

Yn 525 CC, ymgyrchodd Cambyses yn erbyn yr Aifft, lle'r oedd Amasis II newydd farw, ac wedi ei olynu gan ei fab, Psammetichus III. Gorchfygodd fyddin yr Aifft mewn brwydr ger Pelusium, ac yn fuan wedyn cipiodd ddinas Memphis. Daliwyd Psammetichus a'i ddienyddio wedi iddo wrthryfela. Ceisiodd Cambyses goncro Kush, teyrnasoedd Napata a Meroe yn ne yr hyn sy'n awr yn Sudan, ond bu raid iddo ddychwelyd wedi i'w fyddin fethu croesi'r anialwch. Ceir nifer o hanesion amdano gan Herodotus, lle ceir traddodiad iddo ladd tarw Apis, a chael ei gosbi trwy ei yrru'n wallgof. Dywed hefyd iddo yrru byddin o 50,000 i ymosod ar oracl Amun yn Siwa, ond i'r fyddin ddiflannu mewn storm dywod enfawr ar y ffordd.

Tra'r oedd Cambyses yn ymgyrchu, gwrthryfelodd ei frawd Smerdis (Bardiya) yn ei erbyn. Ceir yr hanes gan Darius, a ddaeth i'r orsedd o ganlyniad i'r digwyddiadau hyn. Dywed Darius i Cambyses gychwyn yn ôl i wrthwynebu Smerdis, ond iddo ei ladd ei hun pan welodd nad oedd gobaith iddo ennill. Dywed Herodotus iddo farw mewn damwain. Claddwyd ef yn Pasargadae.

Rhagflaenydd: Cyrus Fawr	Brenin Ymerodraeth Achaemenid Persia 530 CC - 522 CC	Olynydd: Smerdis
Rhagflaenydd: Psammetichus III	Brenin yr Aifft 525 CC - 522 CC	Olynydd: Smerdis