Cap ffibr cringoch

Cap ffibr cringoch
Inocybe vulpinella
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Agaricales
Teulu: Cortinariaceae
Genws: Inocybe[*]
Rhywogaeth: Inocybe vulpinella
Enw deuenwol
Inocybe vulpinella

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Cortinariaceae yw'r Cap ffibr cringoch (Lladin: Inocybe vulpinella; Saesneg: Foxy Fibrecap).[1] 'Y Capiau Ffibr' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Y gair Groeg am y genws hwn yw Inocybe, sef 'cap wedi'i wneud o ffibr', a bathwyd y gair gan y botanegydd o Sweden, Elias Magnus Fries. Mae'r teulu Cortinariaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.

Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yn byw ar dwyni glan y môr, yng Nghymru.[2]

Ffyngau golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Cortinariaceae golygu

Mae gan Cap ffibr cringoch ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Cap gweog cleisiol Cortinarius purpurascens
 
Cap gweog tonnog Cortinarius cumatilis
 
Cap gweog troedwyrdd Cortinarius glaucopus
 
Cap gweog troetgoch Cortinarius bulliardii
 
Cortinarius albidus Cortinarius albidus
 
Cortinarius anthracinus Cortinarius anthracinus
 
Cortinarius archeri Cortinarius archeri
 
Cortinarius austrovenetus Cortinarius austrovenetus
 
Cortinarius caninus Cortinarius caninus
 
Cortinarius thaumastus Cortinarius thaumastus
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Gwefan www.naturalresources.wales Cyfoeth Naturiol Cymru; adalwyd 23 Chwefror 2020.
  3. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  4. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Cap ffibr cringoch gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.