Carinthia
Talaith yn ne Awstria yw Carinthia (Almaeneg: Kärnten, Slofeneg: Koroška). Roedd y boblogaeth yn 2011 yn 558,271. Prifddinas a dinas fwyaf y dalaith yw Klagenfurt, gyda phoblogaeth o 94,303.
Math | talaith yn Awstria |
---|---|
Prifddinas | Klagenfurt am Wörthersee |
Poblogaeth | 561,293 |
Anthem | Kärntner Heimatlied |
Pennaeth llywodraeth | Peter Kaiser |
Cylchfa amser | UTC+01:00, UTC+2 |
Daearyddiaeth | |
Sir | Awstria |
Gwlad | Awstria |
Arwynebedd | 9,535.97 ±0.01 km² |
Uwch y môr | 1,449 metr |
Gerllaw | Afon Drava |
Yn ffinio gyda | Salzburg, Tirol, Styria, Friuli-Venezia Giulia, Veneto |
Cyfesurynnau | 46.7525°N 13.8617°E |
AT-2 | |
Gwleidyddiaeth | |
Corff deddfwriaethol | Landtag of Carinthia |
Swydd pennaeth y Llywodraeth | governor of Carinthia |
Pennaeth y Llywodraeth | Peter Kaiser |
Credir bod yr enw o darddiad Celtaidd, gyda dau awgrym posibl:[1]
- carant, "cyfaill", "perthynas" (cymharer "câr", "ceraint" yn Gymraeg).
- karanto, "carreg"
Mae Carinthia yn ffinio â'r Eidal a Slofenia, gyda thaleithiau Tirol, Salzburg a Styria. Ardal fynyddig yw, yn cynnwys rhan o'r Alpau dwyreiniol, ac mae copa uchaf Awstria, y Großglockner, ar y ffîn rhwng Carinthia a'r Tirol. Rhennir y dalaith yn ddwy ddinas annibynnol (Statutarstädte) ac wyth ardal (Bezirke).
Dinasoedd annibynnol
golyguArdaloedd
golyguDwyieithrwydd
golyguCeir lleiafrif Slofeneg ei iaith mewn rhannau o'r dalaith, ac mae mudiad yn galw am arwyddion ffyrdd dwyieithog. Yn 1972, penderfynodd llywodraeth Bruno Kreisky a llywodraethwr Carinthia, Hans Sima, osod arwyddion dwyieithog mewn ardal yn Ne Carinthia, ond dinistriwyd hwy gan fudiadau adain-dde oedd yn gwrthwynebu dwyieithrwydd.
Yn 1977, penderfynodd y llywodraeth ffederal osod arwyddion dwyieithog ymhob cymuned lle'r oedd 25% neu fwy o'r boblogaeth yn siarad Slofeneg. Ni lwyddwyd i'w gosod ymhob un o'r rhain oherwydd gwrthwynebiad. Yn 2001, gorchymynwyd gosod arwyddion dwyieithog ym mhob cymuned lle'r oedd 10% o'r boblogaeth yn siarad Slofeneg, ond gwrthododd y llywodraethwr ar y pryd, Jörg Haider, wneud hynny.
Gweler hefyd
golyguNodiadau
golygu- ↑ cf. H.D. Pohl, Kärnten - deutsche und slowenische Namen (Klagenfurt: Hermagoras, 2000), tt. 84f., 87-118.
Taleithiau Awstria | |
---|---|
Awstria Isaf | Awstria Uchaf | Burgenland | Carinthia | Fienna| Salzburg | Styria | Tirol | Vorarlberg |