Cawod goch danadl

Cawod goch danadl
Puccinia urticata

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Pucciniales
Teulu: Pucciniaceae
Genws: Puccinia[*]
Rhywogaeth: Puccinia urticata
Enw deuenwol
Puccinia urticata

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Pucciniaceae yw'r Cawod goch danadl (Lladin: Puccinia urticata; Saesneg: Nettle Clustercup Rust).[1] 'Y Gwir-Rydau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'Rhwd' yw rhydau, gair sy'n cyfeirio at liw'r ffyngau yn y grwp yma. Mae'r teulu Pucciniaceae yn gorwedd o fewn urdd y Pucciniales.

 Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yng Nghymru.[2]      

Ffyngau

golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Pucciniaceae

golygu

Mae gan Cawod goch danadl ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Cawod goch danadl Puccinia urticata
 
Puccinia arundinacea ß epicaula Puccinia arundinacea ß epicaula
Puccinia turgida Puccinia turgida
Puccinia tweediana Puccinia tweediana
Puccinia uliginosa Puccinia uliginosa
Puccinia unciniarum Puccinia unciniarum
Puccinia urticae Puccinia urticae
Puccinia ustalis Puccinia ustalis
Puccinia veronicae-longifoliae Puccinia veronicae-longifoliae
 
Rhwd deilen gron Puccinia umbilici
 
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Gwefan Prifysgol Aberystwyth; adalwyd 23 Chwefror 2020.
  3. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  4. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Cawod goch danadl gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.