Chwyldro'r Aifft (2011)

Chwyldro'r Aifft
Enghraifft o'r canlynol	protest
Lladdwyd	1,146
Rhan o	Y Gwanwyn Arabaidd
Dechreuwyd	25 Ionawr 2011
Daeth i ben	11 Chwefror 2011
Lleoliad	Yr Aifft
Gwladwriaeth	Yr Aifft
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Protestiadau ar strydoedd Cairo a dinasoedd eraill yn yr Aifft ydy Chwyldro'r Aifft, 2011 (neu'r Chwyldro Lotws), a'r mwyaf a welwyd ers "Terfysgoedd y Bara", 1977. Yr ysbrydoliaeth i'r protestiadau hyn, mae'n debyg, oedd y gwrthryfel a gafwyd yn Tiwnisia yn Rhagfyr 2010.^[1]

Cychwynodd yr anhrefn ar 25 Ionawr 2011 pan drefnodd "Mudiad Ieuenctid y 6ed o Ebrill" brotest yn erbyn Arlywydd Mubarak.^[2] Dewisiwyd y dyddiad (Dydd Santes Dwynwen, yng Nghymru) gan mai dyma Ddiwrnod Cenedlaethol yr Heddlu yn yr Aifft. Ymosodwyd ar orsafoedd yr heddlu ac o fewn dyddiau diflannodd yr heddlu drwy'r wlad gyfan, heddlu a fu gynt mor bwerus a threisgar. Canolbwynt y protestiadau oedd Sgwâr Tahrir, Cairo.

Cairo

Ar 2 Chwefror ymgasglodd rai miloedd o sifiliaid pro-Mubarak gerllaw Sgwâr Tahrir, ac ymosodwyd ar geffylau ac ar gamelod ar y protestwyr, a hynny gyda chyllyll a chleddyfau. Roedd y rhan fwyaf o'r rheiny a ddaliwyd o'r garfan pro-Mubarak yn gyn-aelodau o'r heddlu. Cyhoeddodd Ysgrifennydd Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig Ban-ki Moon, yr Arlywydd Obama a David Cameron yn erbyn y trais.

Ar 3 Chwefror cyhoeddodd y Llywydd Mubarak mai estronwyr oedd y protestwyr yn Sgwâr Tahrir, ac nad oedd am ymddiswyddo o'i waith am o leiaf 200 diwrnod.

Rhannau eraill o'r Aifft

Cafwyd protestio ledled y wlad. Hyd at 1 Chwefror credir fod 22 wedi marw yn Alexandria, 31 yn Suez a 44 yn y brifddinas.

Ymddiswyddiad yr Arlywydd Mubarak

Ar 18ed diwrnod y protestio, cyhoeddwyd ymddiswyddiad yr Arlywydd a throsglwyddwyd grym y wlad i'r Llu Arfog.

Llyfrau am y chwyldro

Llyfr y chwyldro Aifft, Ac sydd wedi ei gyfieithu i'r Saesneg a Ffrangeg, Awdur Gwleidyddol [[Ahmed Ghanem]. ^[3]

Gweler hefyd

Cyfeiriadau

↑ Erthygl 'Inspired by Tunisia, Egypt's protests appear unprecedented' a gyhoeddwyd gan 'The Christian Science Monitor' ar 25 Ionawr 2011. (Saesneg)
↑ Erthygl 'Violent Clashes Mark Protests Against Mubarak’s Rule' yn y New York Times, 25 Ionawr 2011. (Saesneg)
↑ Ffeilio Rhif Llyfr 11513 - 2012 Aifft Cyffredinol Llyfr

[1] Erthygl 'Inspired by Tunisia, Egypt's protests appear unprecedented' a gyhoeddwyd gan 'The Christian Science Monitor' ar 25 Ionawr 2011. (Saesneg)

[2] Erthygl 'Violent Clashes Mark Protests Against Mubarak’s Rule' yn y New York Times, 25 Ionawr 2011. (Saesneg)

[3] Ffeilio Rhif Llyfr 11513 - 2012 Aifft Cyffredinol Llyfr

[1]

[2]

[3]