Cwpan clud

Addasiad ar fflasg gyfoes ar gyfer yfed diod boeth (fel rheol) gyda chaead sy'n datod ac sy'n caniatáu i rywun yfed drwy hollt yw cwpan clud (cwpan cap, cwpan cadw neu cwpan ailddefnydd). Mae'r cwpan yn hwyluso cludo'r ddiod wrth ei chadw'n gynnes ac yn glud.

Cwpan clud

Enghraifft o'r canlynol	cwpan, reusability
Yn cynnwys	coffi, te

Cwpan Clud gyda chyfarchion Cymraeg a Chymreig, 2021

Gwahaniaeth gyda fflasgiau

Yn wahanol i'r fflasg draddodiadol nid yw'r cwpan o reidrwydd yn cynnwys technoleg gwactod ('vacuum') ynddi ond yn hytrach yn aml o blastig gwydn, trwchus er mwyn cadw gwres yr hylif. Nodwedd arall wahanol i'r fflasg yw bod y cwpan clud wedi ei ddylunio yn benodol i'w ddefnyddio ar gyfer yfed coffi ac yn aml o faint i ffitio cyfarpar peiriant espresso gan gynnwys marciau mesuriadau tu fewn ar gyfer gwahanol fathau o coffi'n seiliedig ar goffi espresso. Gan nad yw'r cwpan yn defnyddio technoleg gwactod traddodiadol, mae modd hefyd iddynt blygu a ceir cwpanau clud sy'n gallu amrywio mewn maint fel consertina. Gellir hefyd rhoi'r cwpanau mewn popty microdon er mwyn twymo'r cynnwys. Yn wahanol hefyd i'r fflasg draddodiadol, yfir yn syth o'r cynhwysyn ac ni cheir cwpan atodedig i arllwys y ddiod iddo.

Disgrifiad

Pwrpas y cwpan clud yw cludo ac yn benodol yfed diod boeth neu oer, yn ddidrafferth ac yn saff wrth gerdded. Daw ei phoblogrwydd yn sgil yr arfer o yfed diod i'w chymryd allan o gaffi neu fwyty. Fel rheol, caiff ei ddefnyddio ar gyfer diodydd poeth, yn enwedig mathau o goffi megis Cappuccino.

Cynhyrchir y cwpan clud o wahanol ddefnydd gan gynnwys plastig trwchus, serameg, gwaddol bambŵ o broses creu chop-sticks a lloriau, dur gwrthstaen, plisgyn ffa coffi, er mwyn cadw gwres y paned yn gyson am gyn hired â phosib. Mae'r caead yn gallu datod (fel rheol drwy system sgriw elfennol). Ceir yna hollt yn y caead, sydd fel rheol â chaead bach arall ar ei gyfer, er mwyn yfed oddi ohono.

Cwpan clud 'KeepCup'

Cynhyrchir cwpanau clud gan amryw o gwmnïau gan gynnwys KeepCup o Awstralia. Sefydlwyd y cwmni yn 2007 gan Abigail Forsyth a'i brawd, Jamie Forsyth, wedi iddynt ddechrau pryderu am y nifer o gwpanau untro oedd yn cael eu defnyddio a'u gwastraffu yn eu cadwyn o gaffis, Bluebag, yn ninas Melbourne. O 2019 ymlaen, mae KeepCup yn amcangyfrif bod ei ddefnyddwyr wedi dargyfeirio biliynau o gwpanau untro na ellir eu hailgylchu o safleoedd tirlenwi. Mae'n bosib y gall y gair keep cup ddod yn enw generig ar y gwrthrych yn yr un modd ag y mae hoover ar gyfer Sugnwr llwch bellach.

Pryder Amgylcheddol

Cefndir

Daw'r twf mewn gwerthiant cwpanau clud yn sgil pryder am y nifer aruthrol o gwpanau untro caiff eu gwaredu bob blwyddyn. Yn y DU gwaredir 2.5 biliwn o gwpanau coffi untro gan greu 30,000 tunnell o wastraff yn flynyddol.

Mesur effeithiau amgylcheddol

Mae angen defnyddio cwpan ailddefnydd nifer fawr o weithiau cyn cael llai o effaith ar yr amgylchedd - gan ddibynnu ar ba fath o effaith amgylcheddol sydd dan sylw, a pha deunyddiau a defnyddir i greu'r cwpan ailddefnydd, mae'n rhaid defnyddio cwpan rhwng 20 a 1000 o weithiau er mwyn iddo fod yn well na chwpan untro. Mae'n debyg fod aros mewn caffi i yfed coffi mewn cwpan seramig draddodiadol yn well i'r amgylchedd na phrynu coffi i fynd, waeth bynnag pa fath o gwpan a ddefnyddir. Mae effaith amgylcheddol hir-dymor defnyddio cwpanau megis y KeepCup yn dibynnu ar sut rydych chi'n eu golchi.

Cwpan Clud Cymraeg

Cynhyrchir cwpan clud Gymreig gan gwmni Castell Howell gyda dywediadau cyfarch yn y Gymraeg ("bore da", "syt [sic.] mae", "shwmae") a hefyd nodweddiadol Saesneg Cymru ("hello butt", "olright mush") ar y cwpan sy'n dal 500ml o hylif. Hyd yma (2021) dyma'r unig gwpan clud gyda brandio Cymreig, er, yn debyg i'r llu o fygiau sydd gyda brandio Cymraeg gellid dychmygu y bydd y farchnad am gwpanau clud Cymraeg yn tyfu ac yn rhan arall bychan wrth normaleiddio'r iaith Gymraeg.

Dolenni allanol

• Gwefan swyddogol KeepCup un o'r nifer o gwmnïau sy'n cynhyrchu cwpanau clud
• Fideo, 'Best Reusable Coffee Cups (2020 Review!')