Cymuned Saint-y-brid

Saint-y-brid
Math	cymuned
Poblogaeth	1,940, 2,389
Daearyddiaeth
Sir	Bro Morgannwg
Gwlad	Cymru
Arwynebedd	2,010.43 ha
Cyfesurynnau	51.5°N 3.6°W
Cod SYG	W04000669
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Jane Hutt (Llafur)
AS/au y DU	Alun Cairns (Ceidwadwr)
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Cymuned ym mwrdeistref sirol Bro Morgannwg, Cymru, yw Saint-y-brid (Saesneg: St Brides) a leolir tua hanner ffordd rhwng Abertawe a Chaerdydd, ar arfordir Cymru. Ei anheddiad mwyaf yw pentref Saint-y-brid, ac mae'r gymuned hefyd yn cynnwys pentrefi Aberogwr, Southerndown, a phentrefi bychan Ogwr, Heol-y-Mynydd a Norton.^[1] Mae'n nodedig am ei daeareg arfordirol a'i golygfeydd, ei iseldiroedd calchfaen a ffosiliau o famaliaid, clogwyni a dwy fryngaer o'r Oes Haearn. Dyma derfyn gorllewinol Arfordir Treftadaeth Bro Morgannwg.

Chwareli Ewenni a Phant

Mae Chwareli Ewenni a Phant yn Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig lle ceir haenau o glai [[Jwrasig]] wedi'i gronni yn yr holltau calchfaen Carbonifferaidd. Mae'r garreg galch yn cael ei chwarela yn y ddau safle hyn (Chwarel Pant a Chwarel Ewenni, gerllaw yng nghymuned Ewenni); mae'r clai wedi'i archwilio a'i gofnodi gan ddaearegwyr. Dyma weddillion ffosiledig mwyaf cyflawn o sawl rhywogaeth o famaliaid cyntefig unrhyw le ar y ddaear.^[2]

Coed y Bwl

Mae'r llethrau i'r gorllewin o Afon Alun yn cynnwys Gwarchodfa Natur Coed y Bwl, Mae Blodyn y gwynt a chlychau'r gog yn doreithiog yma a choetir ynn. Rheolir y warchodfa gan Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt De a Gorllewin Cymru, ac mae'n cynnwys 2.4 hectar (5.9 erw).^[3]

Ymgyrch ffiniau

Yn 2009 cyflwynwyd ymgyrch gan drigolion Aberogwr i greu dwy gymuned: Saint-y-brid ac Aberogwr, i'r Comisiwn Ffiniau. Ar ôl ymgynghori, gyda deisebau ar y ddwy ochr yn cael eu casglu, argymhellodd y Comisiwn na ddylid newid ^[4]

Cyfeiriadau

↑ stbridesmajor.co.uk general accessed 4 Tachwedd 2013
↑ CCGC SSSI sites Ewenny and Pant Quarries Archifwyd 2013-12-03 yn y Peiriant Wayback accessed 25 Tachwedd 2013
↑ welshwildlife.org Coed y Bwl Archifwyd 2021-11-03 yn y Peiriant Wayback Accessed 24 Tachwedd 2013
↑ Review of Community Boundaries in the County Borough of The Vale Of Glamorgan, 2009^{[dolen farw]} accessed 9 Tachwedd 2013

[1] stbridesmajor.co.uk general accessed 4 Tachwedd 2013

[2] CCGC SSSI sites Ewenny and Pant Quarries Archifwyd 2013-12-03 yn y Peiriant Wayback accessed 25 Tachwedd 2013

[3] welshwildlife.org Coed y Bwl Archifwyd 2021-11-03 yn y Peiriant Wayback Accessed 24 Tachwedd 2013

[4] Review of Community Boundaries in the County Borough of The Vale Of Glamorgan, 2009^{[dolen farw]} accessed 9 Tachwedd 2013

[1]

[2]

[3]

[4]