Mathemategydd o'r Almaen oedd David Hilbert (Almaeneg: [ˈdaːvɪt ˈhɪlbɐt]; 23 Ionawr 186214 Chwefror 1943). Caiff ei gyfri'n fyd-eang fel un o fathemategwyr mwyaf dylanwadol y 19g a chychwyn yr 20g. Datganfu nifer fawr o syniadau gan gynnwys 'y theori sefydlog' (invariant theori), 'gwirionedd geometreg Hilbert' a 'gofod Hilberg' (Hilbert spaces).[1]

David Hilbert
Ganwyd23 Ionawr 1862 Edit this on Wikidata
Znamensk, Kaliningrad Oblast, Kaliningrad Edit this on Wikidata
Bu farw14 Chwefror 1943 Edit this on Wikidata
Göttingen Edit this on Wikidata
Man preswylyr Almaen Edit this on Wikidata
DinasyddiaethTeyrnas Prwsia, Ymerodraeth yr Almaen, Gweriniaeth Weimar, yr Almaen Natsïaidd Edit this on Wikidata
Addysgdoethuriaeth Edit this on Wikidata
Alma mater
  • Prifysgol Königsberg
  • Collegium Fridericianum Edit this on Wikidata
ymgynghorydd y doethor
  • Ferdinand von Lindemann Edit this on Wikidata
Galwedigaethmathemategydd, academydd, athronydd, ffisegydd Edit this on Wikidata
Cyflogwr
Adnabyddus amGeometry and the Imagination, Hilbert's basis theorem Edit this on Wikidata
Prif ddylanwadImmanuel Kant Edit this on Wikidata
PriodKäthe Hilbert Edit this on Wikidata
PlantFranz Hilbert Edit this on Wikidata
Gwobr/auUrdd Teilyngdod am Wyddoniaeth a Chelf, Gwobr Poncelet, Medal Cothenius, Gwobr Bolyai, Lobachevsky Prize, Urdd Maximilian Bafaria am Wyddoniaeth a Chelf, Aelod Tramor o'r Gymdeithas Frenhinol, Medal Goethe ar gyfer Celf a Gwyddoniaeth Edit this on Wikidata

Mabwysiadodd ac amddiffynnodd theoriau Georg Cantor a rhifau trawsfeidraidd. Cyflwynodd yn 1900 gasgliad o broblemau a dderbyniwyd bron fel agenda fathemategol gweddill y ganrif, ac sy'n brawf o'i arweinyddiaeth di-ildio yn y maes hwn.

Cyfranodd ef a'i fyfyrwyr yn eang ac yn sylweddol iawn, gan ddatblygu offer newydd a phwysig o fewn mathemateg ffiseg modern. Ef oedd y cyntaf i wahaniaethu rhwng mathemateg a metamathemateg.[2]

Cyfeiriadau

golygu
  1. "David Hilbert". Encyclopædia Britannica. 2007. Cyrchwyd 2007-09-08.
  2. Zach, Richard (2003-07-31). "Hilbert's Program". Stanford Encyclopedia of Philosophy. Cyrchwyd 2009-03-23. Italic or bold markup not allowed in: |work= (help)