Deddf Llywodraeth Cymru 1998

Deddf a basiwyd gan Lywodraeth y Deyrnas Unedig i sefydlu Cynulliad Cenedlaethol Cymru yw Deddf Llywodraeth Cymru 1998, a arweiniwyd drwy'r senedd gan Lywodraeth Lafur y cyfnod. Roedd hyn yn dilyn Refferendwm datganoli i Gymru, 1997 pan welwyd y mwyafrif o blaid datganoli.

Deddf Llywodraeth Cymru 1998

Enghraifft o'r canlynol	Deddf Gyhoeddus Gyffredinol Senedd y Deyrnas Unedig
Iaith	Saesneg
Dyddiad cyhoeddi	1998
Gwladwriaeth	y Deyrnas Unedig

Pwerau

Trosglwyddwyd y rhan fwyaf o bwerau o Ysgrifennydd Gwladol Cymru, a'i swyddfa yn Llundain i'r Cynulliad yng Nghaerdydd. Trosglwyddwyd hefyd y canlynol i fod yn atebol i'r Cynulliad:

• Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru
• ELWA (Addysg ac Addysgu; 2000 to 2006)
• Cyngor Adeiladau Hynafol Cymru (daeth i ben yn 2006 a throsglwyddwyd ei bwerau a'i holl eiddo i'r Cynulliad)
• Cyngor Cefn Gwlad Cymru (daeth i ben 31 Mawrth 2013, pan drosglwyddwyd ei bwerau i Gyfoeth Naturiol Cymru
• Cyngor Llyfrgelloedd Cymru (1964 - 1 Ebrill 2004; Trosglwyddwyd i'r Cynulliad)
• Awdurdod Cymwysterau, Cwricwlwm ac Asesu Cymru (ACCAC) (Cafodd ei uno ag adran addysg a sgiliau Llywodraeth Cynulliad Cymru yn 2006)
• Y Bwrdd Nyrsio, Bydwragedd ac Ymwelwyr Iechyd (Welsh National Board for Nursing, Midwifery and Health Visiting)
• Cyngor Celfyddydau Cymru
• Cyngor Cyllido Addysg Uwch Cymru (sefydlwyd Mai 1992)
• Llyfrgell Genedlaethol Cymru
• Amgueddfa Cymru
• Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru
• Cyngor Chwaraeon Cymru (sefydlwyd yn 1972)
• Comisiwn Coedwigaeth

Deddfwyd hefyd fod y cyrff canlynol yn dod i ben:

• Bwrdd Datblygu Cymru Wledig
• Awdurdod Tir Cymru (un o asiantau Llywodraeth y DU)
• Corff Gweddilliol Cymru (Residuary Body for Wales)
• Tai Cymru (housing for Wales)

Sefydlwyd y rôl canlynol:

• Archwilydd Cyffredinol Cymru, sy'n archwilio dros £20 biliwn o arian y trethdalwyr bob blwyddyn.

Gweler hefyd

• Deddf Llywodraeth Cymru 2006 a ddiwygiodd Cynulliad Cenedlaethol Cymru gan alluogi'r drefn o roi mwy o bŵerau i'r Cynulliad yn haws.