Deddfau Trethi Cymru ayb. (Pŵer i Addasu) Deddf 2022

un o Ddedfau Senedd Cymru

Mae Deddfau Trethi Cymru ayb. (Pŵer i Addasu) Deddf 2022 (Saesneg: (Welsh Tax Acts etc. (Power to Modify) Act 2022) yn un o Ddeddfau Senedd Cymru sy'n caniatáu i weinidogion Cymru ddiwygio cyfraith treth gan ddefnyddio pwerau rheoleiddio. Y Deddfau Trethi dan sylw yw: Deddf Casglu a Rheoli Trethi (Cymru) 2016, Deddf Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2017, a Deddf Treth Gwarediadau Tirlenwi (Cymru) 2017.[1]

Deddfau Trethi Cymru ayb. (Pŵer i Addasu) Deddf 2022
Enghraifft o'r canlynolDeddf Senedd Cymru Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
GwladwriaethCymru Edit this on Wikidata

Fe'i cyflwynwyd gan Rebecca Evans AS, gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol yn llywodraeth Cymru, ar 13 Rhagfyr 2021.[2] Fe'i pasiwyd gan Senedd Cymru ar 12 Gorffennaf 2022 a daeth i rym ar 9 Medi 2022, [3] y diwrnod ar ôl iddo gael Cydsyniad Brenhinol.[4]

Cyhoeddwyd nifer o ymatebion a sawl fersiwn drafft cyn iddo ddod i rym.[5]

Darpariaethau golygu

Diwygio pwerau golygu

Mae'r Ddeddf yn caniatáu i Weinidogion Cymru ddiwygio Deddfau Trethi Cymru gan ddefnyddio pwerau rheoleiddio at unrhyw un o'r dibenion a ganlyn:[1]: §1 & 4 

  • Sicrhau nad yw'r Dreth Gwarediadau Tirlenwi na'r Dreth Trafodiadau Tir yn cael eu codi mewn achosion a fyddai'n anghydnaws ag unrhyw un o rwymedigaethau rhyngwladol y Deyrnas Unedig.
  • Diogelu rhag osgoi treth mewn perthynas â'r Dreth Gwarediadau Tirlenwi neu'r Dreth Trafodiadau Tir
  • Ymateb i newidiadau yn y dreth dirlenwi a'r dreth stamp (trethi a osodir yn San Steffan nad ydynt yn berthnasol i Gymru) pe gallai'r newidiadau hynny effeithio ar y swm a delir i Gronfa Gyfunol Cymru
  • Ymateb i ddyfarniadau llys a allai effeithio ar weithrediad neu reoliadau unrhyw un o Ddeddfau Trethi Cymru

Ni chaniateir i rai rhannau o'r Deddfau Trethi gael eu haddasu gan ddefnyddio'r pwerau yn y Ddeddf. Mae'r rhain yn cynnwys: [6]:§4 

Mae'r Ddeddf hefyd yn rheoleiddio'r broses y gall gweinidogion ei defnyddio i wneud diwygiadau sy'n cael effaith ôl-weithredol; rhaid i weinidogion wneud datganiad i Senedd Cymru ac ni all y gwelliant fod yn ôl-weithredol i unrhyw amser cyn i'r datganiad gael ei wneud.[6]. Ni all Gweinidogion osod cosbau yn ôl-weithredol nac ymestyn rhwymedigaethau i gosb,[6]:§2.a ni all ymwneud ag ymchwilio i droseddau,[6]: §5  ac ni all newid y weithdrefn a ddefnyddir gan Senedd Cymru i wneud offerynnau statudol o dan y Deddfau Trethi.[6]: §6.  Roedd yn ofynnol i lywodraeth Cymru gyhoeddi datganiad o'i pholisi ar wneud rheoliadau gydag effaith ôl-weithredol o fewn tri mis i'r Ddeddf gael Cydsyniad Brenhinol.[7]: §1–2/  Cyhoeddwyd y datganiad polisi ar 24 Hydref 2022.[8] Gellir adolygu'r datganiad polisi, ond rhaid cyhoeddi unrhyw ddiwygiad hefyd.[7]: §3 

Rhaid i'r offerynnau statudol a wneir o dan y pwerau diwygio yn y Ddeddf hon gael eu cymeradwyo gan Senedd Cymru neu, os oes brys, rhaid iddynt gael eu cymeradwyo o fewn 60 diwrnod i'r diwrnod y'u gwnaed.[9]: §1–5 . Os na chânt eu cymeradwyo o fewn y cyfnod amser, yna maent yn dod i ben; os bydd cynnig cymeradwyo yn methu â phasio'r Senedd, daw'r offeryn i ben ar ddiwedd diwrnod y bleidlais.[9]: §5–6 .[10]

Cymal adolygu golygu

Rhaid i weithrediad ac effeithiolrwydd y Ddeddf gael eu hadolygu gan lywodraeth Cymru, a rhaid cyhoeddi'r adolygiad o fewn pedair blynedd i'r dyddiad y daw'r Ddeddf i rym (hy 9 Medi 2026).[11]

Ymatebion golygu

Roedd Sefydliad Cyfrifwyr Siartredig Cymru a Lloegr (ICAEW) yn cefnogi'r “diben y polisi y tu ôl i'r Bil” ond yn beirniadu y byddai diwygiadau'n cael eu gwneud drwy is-ddeddfwriaeth yn hytrach na deddfwriaeth sylfaenol, gan ddweud bod “perygl o ddiffyg craffu priodol”.[12]  

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. 1.0 1.1 "1 - Power to modify the Welsh Tax Acts etc". Legislation.gov.uk. Cyrchwyd 9 December 2022.
  2. "Welsh Tax Acts etc. (Power to Modify) Act 2022". Senedd Cymru. Cyrchwyd 11 December 2022.
  3. "Plenary - Tuesday, 12 July 2022 13.30". Senedd Cymru. Cyrchwyd 11 December 2022.
  4. Manon Antoniazzi (8 September 2022). "Royal Assent to an Act of Senedd Cymru - Welsh Tax Acts etc. (Power to Modify) Act 2022" (PDF). Senedd Cymru. Cyrchwyd 11 December 2022.
  5. ymchwil.senedd.cymru; adalwyd 2 Chwefror 2023.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 "2 - Regulations under section 1: supplementary". Legislation.gov.uk. Cyrchwyd 9 December 2022.
  7. 7.0 7.1 "3 - Policy statement: regulations under section 1 that have retrospective effect". Legislation.gov.uk. Cyrchwyd 9 December 2022.
  8. "The Welsh Tax Acts etc. (Power to Modify) Act 2022: Statement of policy". Welsh Government. 24 October 2022. Cyrchwyd 11 December 2022.
  9. 9.0 9.1 "4 - Procedure for regulations under section 1". Legislation.gov.uk. Cyrchwyd 9 December 2022.
  10. "5 - Regulations ceasing to have effect: supplementary". Legislation.gov.uk. Cyrchwyd 9 December 2022.
  11. "6 - Review of operation and effect of this Act". Legislation.gov.uk. Cyrchwyd 9 December 2022.
  12. "WELSH TAX ACTS ETC. (POWER TO MODIFY) BILL 2022". Institute of Chartered Accountants in England and Wales. 26 January 2022. Cyrchwyd 9 December 2022.