Deddfau mudiant planedau Kepler
Yn seryddiaeth, Deddfau mudiant planedau Kepler yw:
- "Mae orbit pob planed yn elíps efo'r haul ar un ffocws."
- "Mae'r fector radiws sy'n cysylltu planed efo'r haul yn ysgubo yr un arwynebedd sydd â chyfnodau hafal o amser: felly mae'r blaned yn cyflymu wrth i'r grym disgyrchiant gryfhau yn agos i'r haul."[1]
- "Mae sgwar cyfnod orbital planed mewn cyfranedd union i giwb yr echelin hwyaf.
- Yn symbolaidd:-
- sef:-
- Yn symbolaidd:-
- lle mae:-
- T yn amser cyfnodol i corff teithio mewn orbit cyfan o amgylch corff arall.
- r yn radiws
- G yn cysonyn disgyrchiant
- M yn mas y corff canolog
![]() Llun orbit elíps yn dangos y ffocysau. |
![]() Mae arwynebedd y ddwy ardal yn hafal oherwydd mae mudiant y blaned yn cyflymu wrth i'r grym disgyrchiant gryfhau yn agos i'r haul |
Cafodd y tair deddf fathemategol yma eu darganfod gan y mathemategydd a seryddwr Almaenig Johannes Kepler (1571–1630), a ddefnyddiodd y deddfau hyn i ddisgrifio mudiant y planedau yng nghysawd yr haul. Mae'r deddfau yn disgrifio mudiant unrhyw ddau gorff yn cylchdroi.
CyfeiriadauGolygu
- ↑ "Kepler's Second Law" gan Jeff Bryant gyda Oleksandr Pavlyk, Wolfram Demonstrations Project.