Euskaltzaindia
Mae'r Euskaltzaindia yn academi iaith swyddogol sy'n gyfrifol am warchod, dadansoddi, lledaenu, safoni a gwella'r Fasgeg, a sefydlwyd ym 1919. Gall fod hyd at 32 aelod llawn o'r academi (hyd at 2007, roedd uchafswm o 24 aelod) [1] ac, yn ogystal â'r aelodau hyn, mae nifer di-derfyn o aelodau gohebol ac aelodau anrhydeddus. Arwyddair yr Euskaltzaindia yw Ekin eta jarrai - "cychwyn a pharhau".
Sefydlwyd yr Euskaltzaindia gan bedair talaith deheuol Gwlad y Basg, ynghyd ag Eusko Ikaskuntza (Cymdeithas Astudiaethau Basgeg). Lleolir y pencadlys ar Sgwâr Barria yn hen dref Bilbao, ac mae swyddfeydd yn Gasteiz, Donostia , Iruñea a Baiona yn ogystal. Y prif ffynhonnell cyllid ar gyfer yr Euskaltzaindia yw grantiau, ac erbyn hyn pedwar corff cyhoeddus yw'r prif ariannwyr: y Llywodraeth Gwlad y Basg, Awdurdod Rhanbarthol Araba, Awdurdod Rhanbarthol Bizkaia ac Awdurdod Rhanbarthol Gipuzkoa.
Aelodau llawn golygu
Mae gan aelodau (Euskaltzain) llawn yr holl hawliau sydd ynghlwm ag aelodaeth, sef bod yn gyfarwyddwyr a gallu pleidleisio yng nghyfarfodydd academi yr Euskaltzaindia. Rhaid i'r Euskaltzain bod wedi eu geni neu eu magu yn un o blith y tiriogaethau Basgeg, fel y gall Euskaltzaindia at ei gilydd gynrychioli'r holl dafodieithoedd[2]. Ar hyn o bryd mae 27 aelod, a gall fod hyd at 32. Pan fydd holl aelodau'r Academi yn cyrraedd 75 oed, maent yn dod yn aelodau emeritws awtomatig. Ni all nifer yr aelodau emeritws fod yn fwy na thraean o'r aelodau.
| Aelodau Llawn [3] | |||||
| Sagrario Aleman | Adolfo Arejita | Aurelia Arkotxa | Bernardo Atxaga | Miren Azkarate | Jean-Baptiste Coyos |
| Jean-Louis Davant | Patxi Goenaga | Andres Iñigo | Jabier Kaltzakorta | Xabier Kintana | Joseba Lakarra |
| Jose Luis Lizundia | Beñat Oihartzabal | Miren Lurdes Oñederra | Txomin Peillen | Andoni Sagarna | Patxi Salaberri |
| Pello Salaburu | Ibon Sarasola | Ana Toledo | Joan Mari Torrealdai | Patxi Uribarren | Andres Urrutia |
| Xarles Videgain | Patxi Zabaleta | Mikel Zalbide | |||