Ffaröeg

Un o'r ieithoedd Germanaidd Gogleddol yw Ffaröeg, sy'n iaith frodorol i ryw 66,000 o bobl, 45,000 yn byw ar Ynysoedd Ffaröe a'r 21,000 yn Nenmarc a lleoedd eraill.

Data cyffredinol
Enghraifft o'r canlynol	iaith, iaith fyw
Math	West Scandinavian
Enw brodorol	Føroyskt mál
Nifer y siaradwyr	69,150 (2015)
cod ISO 639-1	fo
cod ISO 639-2	fao
cod ISO 639-3	fao
Gwladwriaeth	Ynysoedd Ffaröe, Brenhiniaeth Denmarc
System ysgrifennu	yr wyddor Ladin
Corff rheoleiddio	Faroese Language Board
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Perthynas â ieithoedd eraill

Y Seyðabrævið, y ddogfen hynaf o'r Ynysoedd Ffaröe. Cafodd ei hysgrifennu mewn Hen Norseg ym 1298.

Datblygodd yr iaith Ffaröeg o'r Hen Norseg, ac yn fwy penodol o Hen Norseg y Gorllewin, fel gyda Norwyeg, Islandeg, a'r ieithoedd marw Norn a Norseg yr Ynys Las. Yr iaith gyfoes agsaf i'r Ffaröeg yw'r Islandeg - does dim modd i siaradwyr y ddwy iaith deall ei gilydd, ond o'u hysgrifennu, maen nhw'n ymddangos yn debyg oherwydd bod Ffaröeg yn defnyddio orgraff sy'n seiliedig ar eirdarddiad.

Ymgyrchu

Rheolwyd yr ynysoedd fel rhan o Ddenmarc am ganrifoedd, a sefydlwyd y Daneg yn iaith swyddogol. Yn yr 20fed ganrif, yn enwedig rhwng 1908 a 1938, roedd ymgyrchu brwd dros statws i'r Ffaröeg, gyda thensiynau rhwng pobl oedd o blaid y Ffaröeg ar y naill law a'r Daneg ar y llall. Ym 1937, sefydlwyd Ffaröeg yn iaith addysg, ym 1938 yn iaith yr Eglwys, ac ym 1948 yn iaith genedlaethol fel rhan o ddeddf Ymreolaeth ynysoedd Ffaröe.