Ffederasiwn Pêl-droed Cosofo
Ffederasiwn Pêl-droed Cosofo (Albaneg: Federata e Futbollit e Kosovës; Serbeg: Фудбалски савез Косова, trawslythrenni: Fudbalski savez Kosova) yw corff llywodraethol pêl-droed yng ngweriniaeth Cosofo,[a][1] gyda'r pencadlys yn Prishtina. Sefydlwyd y Ffederasiwn yn 1946 fel cangen o Gymdeithas Bêl-droed Iwgoslafia,[2] ond mae bellach yn gorff annibynnol. Mae'n trefnu wyth cystadleuaeth bêl-droed yn Cosofo.[3]. Y Ffederasiwn (FFK) sy'n gyfrifol am dîm pêl-droed cenedlaethol Cosofo.
UEFA | |
---|---|
[[File:|200|Association crest]] | |
Sefydlwyd | 1946 |
Pencadlys | Prishtina |
Aelod cywllt o FIFA | 2016 |
Aelod cywllt o UEFA | 2016 |
Llywydd | Agim Ademi |
Hanes
golyguRhwng 1946 a 2008, gweithredodd y Ffederasiwn fel pwyllgor lleol yn rhan o Ffederasiwn Pêl-droed Iwgoslafia ac, wedi cwymp gwladwriaeth Iwgoslafia, fel rhan o Ffederasiwn Pêl-droed Serbia.
Ar 7 Chwefror 2008 datganodd Kosovo ei hannibyniaeth unochrog o Serbia, ac felly daeth y Ffederasiwn yn annibynnol. Am fwy nag 8 mlynedd yn dilyn y cyhoeddiad, gwrthododd y corff pêl-droed byd-eang, FIFA rhag rhoi statwg ryngwladol i'r FFK. Datganwyd mai dim ond aelod-wladwriaethau o'r Cenhedloedd Unedig gallai ddod yn aelodau o FIFA agan nad a oedd Cosofo yn aelod o'r CU oherwydd feto Rwsia, cynghreiriad rhyngwladol Serbia.[4] Dilynodd UEFA (corff llywodraethol Ewrop) mewn peidio â chaniatáu cysylltiad hefyd.
Ym mis Chwefror 2013, tra'n parhau i beidio â chydnabod y FKK, fe awdurdododd FIFA y gallai cenedlaethol eraill (ac eithrio cyn Cenedlaethol Iwgoslafaidd) chwarae yn erbyn tîm merched Cosofo heb y perygl o sancsiynau. Ond roedd yn rhaid addo i beidio arddangos unrhyw symbol adnabod cenedlaethol (baneri a/neu anthemau cenedlaethol); flwyddyn yn ddiweddarach, ym mis Chwefror 2014, daeth yr un awdurdodiad i dîm y dynion. Chwaraewyd y gêm gyntaf o dan yr amodau yma ar 5 Mawrth, 2014 yn erbyn Haiti.
Ar 3 Mai 2016 penderfynnodd Gyngres flynyddol UEFA yn dilyn pleidlais o 28 - 24 o blaid, dderbyn Cosofo ymhlith ei haelodaeth. Roedd hyn yn benderfyniad dadleuol ac pherygl o adwaith gwleidyddol a diplomyddol[5], i gyfaddef Kosovo ymhlith ei aelodau gyda mwyafrif o 28 i 24 o gynrychiolwyr, ennyn adweithiau Serbia a Rwsia. Ar 13 Mai dilynodd FIFA yr un cam, gan roi cydnabyddiaethtyngwladol o'r FFK.[6]
Cynhaliwyd y gêm ryngwladol swyddogol gyntaf gan dîm cenedlaethol y dynion ar 3 Mehefin 2016 Frankfurt am Main yn Yr Almaen yn erbyn Tîm pêl-droed cenedlaethol Ynysoedd Faroe lle cafwyd buddugoliaeth 2-0 i Cosofo. Cynhaliwyd gêm gyntaf tîm y menywod yn Alanya, Twrci ar 1 Mawrth 2017, lle collodd Cosofo 0-5 yn erbyn Gwlad Pwyl.
O dymor 2017-18, mae timau Kosovo yn cymryd rhan yn rowndiau cymwys rhagarweiniol Cynghrair y Pencampwyd (Champions League) a Chynghrair Europa (Europa League) UEFA.
Bydd Kosovo nawr yn cymryd rhan yng nghystadleuaeth Cwpan y Byd ac Ewrop.
Ar gyfer gemau rhagbrofol Cwpan y Byd 2018 bu'n rhaid i'r tîm chwarae ei gemau cartref yn Albania gan nad oedd stadiymau Cosofo yn bodloni safonau FIFA. Ymunodd Cosofo â Grwp I o gymwysedigion Cwpan y Byd 2018. Timau eraill y Grŵp oeddd: Tîm pêl-droed cenedlaethol Twrci, Tîm pêl-droed cenedlaethol Y Ffindir, Tîm pêl-droed cenedlaethol Wcrain, Tîm pêl-droed cenedlaethol Gwlad yr Iâ, a Tîm pêl-droed cenedlaethol Croatia.
Anghydfod Tiriogaethol
golyguMae Cosofo yn destun anghydfod tiriogaethol rhwng Gweriniaeth Cosofo a Gweriniaeth Serbia. Datganodd Gweriniaeth Cosofo ei hannibyniaeth unochrog ar 17 Chwefror 2008, ond roedd Serbia yn parhau i'w hawlio fel rhan o'i diriogaeth sofran ei hun. Dechreuodd y ddau lywodraethau normaleiddio cysylltiadau yn 2013, fel rhan o Gytundeb Brwsel. Mae Cosofo wedi derbyn cydnabyddiaeth ffurfiol fel gwladwriaeth annibynnol o 113 allan o 193 o aelod-wladwriaethau'r Cenhedloedd Unedig.
Mae rhai clybiau pêl-droed, yn enwedig o Ogledd Cosofo, yn gwrthod cymryd rhan yn strwythurau Gweriniaeth Cosofo ac yn pharhau i fod yn rhan o Cymdeithas Pêl-droed Serbia. Rhennir cynghreiriau Serbia fewn i 10 cynghrair. Mae timau o Cosofo yn chwarae yng nghynghraid Parth Parth Morava a Chynghrair Gogledd Kosovo.
Cystadlaethau
golygu- Vala Superliga e Kosovës (y Superleague) gyda 12 clwb, (y gynghrair genedlaethol)
- Superliga e Femrave]] (Superleague menywod) gyda naw clwb
- Superliga e Juniorëve (Superleague ieuenctid)
- Liga e Parë (y Gynghrair Gyntaf) gyda 16 clwb
- Liga e Parë e Juniorëve (Cynghrair Gyntaf iau)
- Kategoria e fatosëve (Categori Fatos)
- Kategoria e pionierëve (Categori Pioneers)
- Kategoria e kadetëve (Categori Cadetiaid)
- Liga e Parë e Juniorëve (Cynghrair Gyntaf iau)
- Liga e Dytë (yr Ail Gynghrair)
- Liga e Dytë - Grupi i Veriut (yr Ail Gynghrair - Grŵp y Gogledd) gydag 14 clwb
- Liga e Dytë - Grupi i Jugut (yr Ail Gynghrair - Grŵp y De) gydag 14 clwb
- Superleague Futsal Kosovo
- Cynghrair Gyntaf Futsal
- Cwpan Cosofo
- Supercup Cosofo
Cyfeiriadau
golygu- ↑ FIFA Will Meet KFF Delegation. Albanian Daily News. January 5, 2006. http://googlecrawl.securities.com/googlecrawler/?pc=AL&doc_id=94542349. Adalwyd 2018-03-25
- ↑ Menary, Steve (2007). Outcasts! : the lands that FIFA forgot. Studley: Know the Score!. ISBN 978-1-905449-31-6.
- ↑ New competition system approved by FFK (FFK) (May 18, 2009)
- ↑ "UEFA Chief Reacts to FIFA's Kosovo Decision", Balkan Insights, 23 Mai 2012; adalwyd 16 Hydref 2022
- ↑ James Montague, "UEFA’s Recognition of Kosovo Angers Serbs", The New York Times, 3 Mai 2016; adalwyd 16 Hydref 2022
- ↑ "Kosovo’s recognition by FIFA is a step towards international legitimacy", The Economist, 17 Mai 2016; adalwyd 16 Hydref 2022
Dolenni allanol
golygu- Ffederasiwn Pêl-droed Cosofo Gwefan Swyddogol