Thymelicus acteon
Llun gan John Curtis allan o British Entomology Cyfrol 5
Statws cadwraeth

Bregus  (NatureServe)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Arthropoda
Dosbarth: Insecta
Urdd: Lepidoptera
Teulu: Hesperiidae
Genws: Thymelicus
Rhywogaeth: T. acteon
Enw deuenwol
Thymelicus acteon
(Rottemburg, 1775)
Canol a Gogledd Ewrop, Asia Leiaf a Gogledd Affrica

Glöyn byw sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw gwibiwr Lulworth, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gwibwyr Lulworth; yr enw Saesneg yw Lulworth Skipper, a'r enw gwyddonol yw Thymelicus acteon.[1][2]

Cafodd ei gofnodi gyntaf yng ngwledydd Prydain yn 1832 gan y naturiaethwr James Charles Dale ger Lulworth Cove, Dorset. Mae hyd ei adenydd rhwng 24–28 mm ac mae'r fenyw'n fwy na'r gwryw.

Dau löyn, ochr yn ochr.
Benyw (chwith) a gwryw (dde).

Mae'r math sy'n byw yn Affrica ychydig yn dywyllach eu lliw.[3]

Gwledydd Prydain

golygu

Dim ond yn Swydd Dorset mae i'w ganfod yma, a hynny ar yr arfordir.[4] Credir eu bont yn llewyrchu yma'n well nag maen nhw wedi'i wneud ers eu cofnodi gyntaf yn 1832.

Cyffredinol

golygu

Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnwys mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.

Wedi deor o'i ŵy mae gwibiwr Lulworth yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.

Gweler hefyd

golygu
 
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Cyfeiriadau

golygu
  1.  Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
  2. Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
  3. Tolman, Tom (1997). Butterflies of Britain & Europe. HarperCollinsPublishers. t. 320. ISBN 0-00-219992-0. Cyrchwyd 2009-07-05.
  4. Moss, Stephen (2008-08-26). "On the trail of one of Britain's rarest butterflies". The Guardian. London. Cyrchwyd 2009-07-01.CS1 maint: date and year (link)