Howel Harris

diwygiwr crefyddol
(Ailgyfeiriad o Howell Harris)

Un o arloeswyr y Diwygiad Methodistaidd oedd Howel Harris (23 Ionawr 171421 Gorffennaf 1773). Roedd yn frodor o Drefeca ym Mrycheiniog (Powys erbyn heddiw).

Howel Harris
Ganwyd23 Ionawr 1714 Edit this on Wikidata
Talgarth Edit this on Wikidata
Bu farw1773 Edit this on Wikidata
Talgarth Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Galwedigaethpregethwr Edit this on Wikidata
Cysylltir gydaDaniel Rowland Edit this on Wikidata

Bywgraffiad

golygu

Bu yn Academi Llwyn-lwyd tan ei fod yn 17 oed. Bu wedyn yn ysgolfeistr ar ysgolion Llangors, Llangasty a Talgarth.

 
Llythyr yn llawysgrifen Howel Harris

Yn y cyfnod rhwng Sul y Blodau 1735, pan fu'n gwrando ar bregeth Ficer Talgarth, a'r Sulgwyn cafodd droedigaeth. Fe fu yn gyfrifol am gychwyn y Seiat oedd mor bwysig i'r Methodistiaid. Roedd y rhai a oedd dan ddylanwad Howel yn dod at ei gilydd i astudio'r Beibl ac i drafod y ffordd Gristnogol o fyw. Yn 1737 cyfarfu am y tro cyntaf â Daniel Rowland, Llangeitho.

Ei freuddwyd ef oedd sefydlu Teulu Trefeca. Gwahoddodd nifer o bobl i ddod i fyw i Drefeca. Roedd rhai yn gweithio ar y tir neu wrth eu crefft megis gwneud basgedi, gwaith lledr, tyrnio, rhwymo llyfrau, argraffu a nyddu. Roedd pawb yn dod at ei gilydd dair gwaith y dydd i gydaddoli.

 
Darlun olew gan Hugh Williams o'r cyfarfod cyntaf o'r Annibynwyr; 1743

Er na bu i freuddwyd 'Teulu Trefeca' wireddu'n llawn, fe sefydlwyd Coleg Trefeca ar safle i gartref gan ddod yn ganolfan ddiwinyddol bwysig i Fethodistiaeth Cymru a'r Eglwys Bresbyteraidd Cymru hyd at ddechrau'r 20g. Mae'r adeiladau bellach yn ganolfan grefyddol a chynhadledd.

Mae wedi ei gladdu wrth yr allor yn Eglwys Talgarth, yn yr hen Sir Frycheiniog.

Llyfryddiaeth

golygu
  • M.H. Jones (gol.), The Trevecka Letters (1932)
  • Geoffrey F. Nuttal, Howell Harris (1963)
  • Gomer M. Roberts, Portread o Ddiwigiwr (1969)
  • idem (gol.), Selected Trevecka Letters 1742-47 (1956)
  • Geraint Tudur, 'Papurau Howell Harris', yn Cof Cenedl XVI, Gwasg Gomer, 2001.

Cyfeiriadau

golygu
 
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:


   Eginyn erthygl sydd uchod am Gymro neu Gymraes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.