Hwyaden

aderyn o deulu'r Anatidae

Aderyn dŵr cyfandroed yw hwyaden, hwyad neu yng ngogledd Cymru: chwaden. Mae dros 120 o rywogaethau ledled y byd. Dyma'r teulu Anatidae ynghyd ag elyrch a gwyddau.[1] O ran maint mae'r hwyaden ychydig yn llai na'r alarch a'r ŵydd - ill dau hefyd yn aelodau o'r un teulu, Anatidae.[2] Mae'r teulu hwn o adar o fewn yr urdd Anseriformes.[3][4]

Eu cynefin arferol yw dŵr a thir gwlyb. Maen nhw'n medru byw mewn dŵr hallt a dŵr croyw.[1]

Hen Benillion

golygu

Ceir nifer o hen benillion Cymraeg sy'n sôn am chwiaid:

Difyr yw hwyaid yn nofio ar y llyn,
Eu pigau sy'n gochion a'u plu sydd yn wyn.
Rhônt ddeudro neu drithro yn fywiog a chwim.
Beth bynnag a welant, ni ddwedant hwy ddim.

Gellir dweud, fodd bynnag, fod y pennill hwn yn sôn mwy am bobl nag am hwyaid!

Rhestr Wicidata:

teulu enw tacson delwedd
Gŵydd lafur y twndra Anser fabalis
 
Gŵydd wyllt Anser anser
 
Hwyaden Ddanheddog Mergus merganser
 
Hwyaden Frongoch Mergus serrator
 
Hwyaden gribog Brasil Mergus octosetaceus
 
Hwyaden gribog Tsieina Mergus squamatus
 
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Cyfeiriadau

golygu
  1. 1.0 1.1 Perrins, Christopher, gol. (2004) The New Encyclopedia of Birds, Oxford University Press, Rhydychen.
  2. Bywiadur Llên Natur / Cymdeithas Edward Llwyd; adalwyd 3 Mehefin 2016
  3. del Hoyo, J.; Elliot, A. & Christie D. (gol.). (2007). Handbook of the Birds of the World. ISBN 978-84-96553-42-2
  4. ICZN 1999. International Code of Zoological Nomenclature. 4ydd rhifyn. The International Trust for Zoological Nomenclature, Llundain. 306 tt.
 
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:
Chwiliwch am hwyaden
yn Wiciadur.