J. G. Parry-Thomas

Peiriannydd a gyrrwr ceir rasio o Gymru oedd John Godfrey Parry-Thomas (6 Ebrill 1884 - 3 Mawrth 1927). Ganed Parry-Thomas yn Wrecsam (yn Sir Ddinbych yr adeg hynny), lle roedd ei dad yn gurad yn Rhosddu. Pan oedd yn bump oed, symudodd y teulu i Groesoswallt, ac addysgwyd ef yn Ysgol Croesoswallt a Choleg City and Guilds, Llundain, lle astudiodd o beirianwaith drydanol ym 1902. Tra bod yna, daeth yn gyfaill i Ken Thomson. Daeth Thomson yn gynorthwywr iddo fo yn Brooklands, ac yn hwyrach gweithiodd o efo Malcolm Campbell are 'Bluebird'.

J. G. Parry-Thomas
Parry-Thomas yn Brooklands.
Ganwyd6 Ebrill 1884 Edit this on Wikidata
Wrecsam Edit this on Wikidata
Bu farw3 Mawrth 1927 Edit this on Wikidata
Traeth Pentywyn Edit this on Wikidata
DinasyddiaethCymru, Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon Edit this on Wikidata
Alma mater
Galwedigaethpeiriannydd Edit this on Wikidata
Cyflogwr
  • Leyland Motors Edit this on Wikidata
Leyland-Thomas Rhif 1, 1924
Babs, car Parry Thomas yn Wrecsam.

Daeth yn brif beiriannydd cwmni Leyland Motors, a thua diwedd y 1910au cynlluniodd ef a'i gynorthwydd Reid Railton y Leyland Eight, i gystadlu yn erbyn Rolls-Royce. Erbyn 1921 roedd y car ar gael ar gost o £2,700 ar gyfer car teithio pump sedd.

Adeiladwyd 14 ohonynt, gan gynnwys dau i'r Maharajah o Patiala ac un arall i Michael Collins, yr arweinydd gwleidyddol Gwyddelig. Cafodd bob un ohonynt corff gwahanol, a defnyddiodd Parry-Thomas un o'r ceir ar ddechrau ei yrfa rasio ym 1922. Gadawodd ei yrfa fel peiriannydd efo Leyland i ddod yn yrrwr rasio proffesiynol yn Brooklands yn Surrey.

Yn ystod y 1920au, bu ef a Malcolm Campbell yn ceisio cymryd record cyflymdra y byd oddi wrth ei gilydd ar Draeth Pentywyn yn Sir Gaerfyrddin. Ar 3 Mawrth 1927 roedd Parry-Thomas yn ceisio torri'r record eto yn ei gar Babs. Lladdwyd ef pan dorrodd cadwyn ar y car ar gyflymdra o 170 milltir yr awr a'i daro. Claddwyd ef yn Byfleet yn Surrey, gerllaw Brooklands, a chladdwyd Babs ar y traeth lle digwyddodd y ddamwain. Yn ddiweddarach, adferwyd y car gan Owen Wyn Owen, ac mae'n awr i'w weld yn yr amgueddfa ym Mhentywyn.

Erbyn 1908 roedd o wedi cynllunio trawsyriant trydanol cymhareb anfeidraidd â ddefnyddiwyd mewn bws Lundain, railcars a tramcar. Gwasanaethodd o ar fyrddau cynghorol y llywodraeth yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf.

Rasiodd o'r Leyland-Thomas Rhif 1 yn Brooklands yn llwyddiannus o 1922 ymlaen, a dechreuodd torri recordiadau yr un blwyddyn. Ar 9 Tachwedd 1922, gosododd record y byd ar gyfer 10 milltir dechreuad ar wib o 114.74 milltir yr awr. Ym 1923 gosododd recordiadau y byd ar gyfer 5 milltir a 10 milltir ar wib o 119.43 milltir yr awr a 116.25 milltir yr awr respectively. Adeiladwyd Leyland-Thomas newydd ym 1924, ac ar 22 Mai 1924, codwyd y recordiadau 5 milltir a 10 milltir ar wib i 122.86 milltir yr awr a 120.46 milltir yr awr. Crëwyd record y byd dros milltir ar wib, 129.73 milltir yr awr ar 26 Mehefin 1924, a record 1 awr o 109 milltir 160 llath.

Aeth â'r Leyland-Thomas i agoriad o drac newydd Montlhery yn ymyl Paris, ac ar 19 Hydref 1924, enillodd Grand Prix de L'Ouverture 25 cilomedr i geir dros 1500cc.

Ar gychwyn 1925, aeth Sunbeam 6-silindr 2 litr Sunbeam tra-chywasgedig i Montlhery, efo gyrwyr Segrave, Parry-Thomas, a Conelli, i geisio torri recordiadau 12 a 24 awr. Ar 22 Chwefror 1925, sefydlwyd record tair awr, o 102.74 milltir yr awr, a hefyd recordiadau dosbarth dros 50 milltir, 100 cilomedr a 100 milltir, i gyd dros 100 milltir yr awr.

Yr un flwyddyn, prynodd o 'Higham Special' oddi wrth stad Cownt Zborowski ar ôl ei farwolaeth ym Monza ac wedi ei ail-adeiladu efo'r enw Babs.

Ar 19 Hydref, ceisiodd torri record y byd Malcolm Campbell o 150.76 milltir yr awr, ond doedd y tywydd a chyflwr y traeth ddim yn ddigon da.

Ar 27 Ebrill 1926, torrodd o record y byd efo cyflymder o 168.07 dros milltir, a 169.24 milltir yr awr dros cilomedr ar Draeth Pentywyn, ac y diwrnod nesaf, codwyd y recordiadau at 170.62 a 171.09 milltir yr awr, i gyd yn cychwyn ar wib.

Aeth Parry Thomas yn ôl i Brooklands, a thorrodd "Babs" recordiadau dosbarth ar 14 Hydref 1926, dros 5 a 10 milltir, a 10 cilomedr.

Ar 3 Mawrth 1927, roedd Parry-Thomas yn ceisio torri'r record y byd ar Ddraeth Pentywyn eto, pan torrodd cadwyn ar gyflymder o 170 milltir yr awr, a bu farw Parry-Thomas. Claddwyd y car ar y traeth.

Ffynonellau

golygu