Luigi Pirandello
Llenor a dramodydd o'r Eidal oedd Luigi Pirandello (Agrigento, 28 Mehefin 1867 – Roma, 10 Rhagfyr 1936), ac enillydd Gwobr Lenyddol Nobel ym 1934. Cyfieithwyd ei waith i nifer o ieithoedd y byd. Un o'i ddramâu enwocaf yw Sei personaggi in cerca d'autore, 1921. Mae cyfieithiad Cymraeg ar gael, sef Chwe Chymeriad yn chwilio am Awdur, cyfieithwyd gan Dyfnallt Morgan ac Eleri Morgan a cyhoeddwyd gan Lys yr Eisteddfod ym 1981.
Luigi Pirandello | |
---|---|
Ffugenw | Caliban, Giulian Dorpelli, Fernando, Emma Nevini |
Ganwyd | 28 Mehefin 1867 Agrigento |
Bu farw | 10 Rhagfyr 1936 o niwmonia Rhufain |
Dinasyddiaeth | Teyrnas yr Eidal |
Alma mater | |
Galwedigaeth | dramodydd, llenor, bardd, nofelydd, sgriptiwr, cyfarwyddwr |
Adnabyddus am | L'Esclusa, The Turn, Ma non è una cosa seria, One, No one and One Hundred Thousand, Six Characters in Search of an Author, Novels for a year, Il fu Mattia Pascal, Clothing The Naked, Henry IV |
Priod | Maria Antonietta Portulano |
Plant | Fausto Pirandello, Stefano Pirandello |
Gwobr/au | Gwobr Lenyddol Nobel, Urdd Marchogol y Beddrod Sanctaidd |
Gwefan | https://pirandelloweb.com |
llofnod | |
Ganwyd Pirandello ym mhentre Kaos, maesdref i Agrigento, yn ne Sisili i deulu cyfforddus eu byd. Symudodd y teulu wedyn i Palermo lle cafodd addysg da. Aeth wedyn i astudio yn Rhufain ond roedd rhaid iddo fe adael cyn graddio. Aeth ymlaen i astudio ym Mhrifysgol Bonn yn yr Almaen. Darllenodd waith Heinrich Heine, a Goethe. Cyhoeddodd waith seiliedig ar waith Goethe, yr Elegie Boreali tra yno. Ym Mawrth 1891, enillodd ei Ddoethuriaeth.
Gwaith
golygu- L'Esclusa (Y Wraig Ddiarddel)
- Il Turno (Y Tro)
- Il Fu Mattia Pascal (Y ddiweddar Mattia Pascal)
- Suo Marito (Ei Gŵr hi)
- I Vecchi e I Giovani (Yr Hen a'r Ifanc)
- Quaderni di Serafino Gubbio (Dydd-llyfrau Serafino Gubbio)
- Uno, Nessuno e Centomila (Un, Neb a Chan-mil)
- Sei Personaggi in Cerca d'Autore: Chwe Chymeriad yn chwilio am Awdur, cyfieithwyd gan Dyfnallt Morgan ac Eleri Morgan. Llys yr Eisteddfod 1981.
- Ciascuno a Suo Modo (Bob un y ei Ffordd ei Hun)
- Questa Sera si Recita a Soggetto (Heno gewn ni befforrmio ar hap)
- Enrico IV (Henry IV)
- L'Uomo dal Fiore in Bocca (Y Dyn efo Bodau yn ei Geg)
- La Vita che ti Diedi (Y Bywyd a Rhoddais i ti)
- Il Gioco delle Parti (Rheolau'r Gêm)
- Diana e La Tuda (Diana a Tuda)
- Il Piacere dell'Onestà (Pleser Onestrwydd)
- L'Imbecille (Yr Ynfytyn)
- L'Uomo, La Bestia e La Virtù (Y Dyn, Y Bwystfil a'r Wraig Dda)
- Vestire gli Ignudi (Dilladu'r Noeth)
- Così è (Se Vi Pare) (Felly y Mae (tasech chi ei feddwl))