Lydia Chukovskaya

Awdures o Rwsia a'r Undeb Sofietaidd oedd Lydia Chukovskaya (Rwseg: Лидия Корнеевна Чуковская; 11 Mawrth 1907 - 7 Chwefror 1996) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel awdur ac awdur plant, bardd, rhyddieithwr, golygydd a bywgraffydd. Mae ei gwaith llenyddol yn bersonol iawn ac yn adlewyrchu cost enbyd totalitariaeth Sofietaidd; aberthodd y rhan fwyaf o'i hoes yn amddiffyn anghydffurfwyr fel Aleksandr Solzhenitsyn ac Andrei Sakharov.

Lydia Chukovskaya
FfugenwАлексей Углов Edit this on Wikidata
GanwydЛи́дия Никола́евна Корнейчуко́ва Edit this on Wikidata
11 Mawrth 1907 (yn y Calendr IwliaiddEdit this on Wikidata
St Petersburg, Helsinki Edit this on Wikidata
Bu farw7 Chwefror 1996 Edit this on Wikidata
Moscfa Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Rwsia Rwsia
Alma mater
  • Prifysgol Saint Petersburg Edit this on Wikidata
Galwedigaethllenor, bardd, awdur plant, rhyddieithwr, golygydd cyfrannog, bywgraffydd, beirniad llenyddol, gohebydd gyda'i farn annibynnol Edit this on Wikidata
Adnabyddus amQ3963932 Edit this on Wikidata
TadKorney Chukovsky Edit this on Wikidata
MamMaria Goldfeld Edit this on Wikidata
PriodCésar Volpé, Matvei Petrovich Bronstein Edit this on Wikidata
PlantElena Chukovskaia Edit this on Wikidata

Fe'i ganed yn Helsinki, Ffindir ar 11 Mawrth 1907 a oedd yr adeg honno yn Ymerodraeth Rwsia. Roedd yn ferch i'r awdur plant enwog Korney Chukovsky. Derbyniodd Wobr Andrei Sakharov i Awduron am eu Dewrder Dinesig. Bu farw yn Moscfa ac fe'i claddwyd ym Mynwent Peredelkino.

Magwraeth

golygu

Cafodd ei magu yn St Petersburg, sef prifddinas yr ymerodraeth a gafodd ei rhwygo gan ryfel a chwyldro. Nododd Chukovsky fod ei ferch, pan oedd yn fawr ddim. yn hoffi trafod problemau am gyfiawnder cymdeithasol. Ond angerdd pennaf Lydia oedd llenyddiaeth, yn enwedig barddoniaeth. Ymwelodd prif lenorion y genedl â'i chartrefi: Alexander Blok, Nikolay Gumilyov ac Akhmatova.[1]

Chwip y Bolsieficiaid

golygu
 
Matvei Bronstein, gŵr Lydia Chukovskaya

Aeth Chukovskaya i drafferth gydag awdurdodau'r Bolsieficiaid pan oedd yn ifanc iawn, pan ddefnyddiodd un o'i ffrindiau deipiadur tad Lydia Chukovskaya i argraffu taflen wrth-Bolsiefic. Cafodd ei halltudio i ddinas Saratov am gyfnod byr. Ond, ar ôl iddi ddychwelyd o'i halltudiaeth, dychwelodd i fyd llenyddol Leningrad, gan ymuno â'r cyhoeddwr 'Detgiz' yn 1927 fel golygydd llyfrau plant.

Roedd ei gwaith llenyddol cyntaf yn stori fer o'r enw Leningrad-Odessa, a gyhoeddwyd tua'r adeg hon, o dan y ffugenw "A. Uglov". Syrthiodd Chukovskaya mewn cariad â ffisegydd ifanc o darddiad Iddewig, Matvei Bronstein, a phriododd y ddau yn fuan.

Ar ddiwedd y 1930au, roedd 'Terfysg Fawr' Joseph Stalin yn amgáu'r tir. Daeth Detgiz, cyflogwr Chukovskaya, dan ymosodiad am fod yn rhy bourgeois, a chafodd nifer o'i awduron eu harestio a'u dienyddio. Daeth Matvei Bronstein hefyd yn un o lawer o ddioddefwyr Stalin. Cafodd ei arestio yn 1937 ar gyhuddiad ffug ac, yn anhysbys i'w wraig Lydia, cafodd ei roi ar brawf a'i ddienyddio ym mis Chwefror 1938. Byddai Chukovskaya hefyd wedi'i arestio, pe na bai i ffwrdd o Leningrad ar y pryd.[2][3][4][5][6][7]

Gwaith

golygu

Ymhlith y gwaith pwysig a nodedig yr ysgrifennodd y mae: Sofia Petrovna.

Rhai gweithiau eraill

golygu
  • Y Cartref Gwag (1967)
  • Mynd Oddi Tanodd (1972)
  • Er Cof am Blentyndod (1988)
  • Sofia Petrovna (1994)
  • Dyddlyfrau Akhmatova (1994)

Aelodaeth

golygu

Bu'n aelod o Academi Celfyddydau Cain Bafaria am rai blynyddoedd. [8]

Anrhydeddau

golygu


Cyfeiriadau

golygu
  1. Armstrong, Judith (2 Ionawr 2019). "Hidden women of history: Lydia Chukovskaya, editor, writer, heroic friend". The Conversation (yn Saesneg). Cyrchwyd 3 Ionawr 2019.
  2. Cyffredinol: ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. LIBRIS. dyddiad cyhoeddi: 26 Mawrth 2018. dyddiad cyrchiad: 24 Awst 2018.
  3. Disgrifiwyd yn: https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-476-03702-2_79. dyddiad cyrchiad: 31 Gorffennaf 2022.
  4. Rhyw: ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. Gemeinsame Normdatei. dyddiad cyrchiad: 19 Mehefin 2024.
  5. Dyddiad geni: https://www.chukfamily.ru/lidia. dyfyniad: Я родилась в Петербурге 11/24 марта 1907 года..
  6. Dyddiad marw: ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. https://www.nytimes.com/1996/02/09/nyregion/lidiya-chukovskaya-champion-dissidents-chronicler-stalinistabuses-dies-88.html.
  7. Man geni: https://www.chukfamily.ru/lidia. dyfyniad: Я родилась в Петербурге 11/24 марта 1907 года..
  8. Galwedigaeth: Národní autority České republiky. dyddiad cyrchiad: 15 Rhagfyr 2022.