Lynda La Plante

Awdur o Loegr, ysgrifennydd sgrin a chyn actores yw Lynda La Plante, CBE (ganwyd Lynda Titchmarsh, 15 Mawrth 1943). Mae hi'n fwyaf adnabyddus am ysgrifennu'r gyfres troseddau teledu Prime Suspect .

Lynda La Plante
Ganwyd	15 Mawrth 1943  Lerpwl
Dinasyddiaeth	Lloegr
Alma mater	Royal Academy of Dramatic Art
Galwedigaeth	actor, nofelydd, sgriptiwr, llenor, actor ffilm
Gwobr/au	CBE, Gwobr Edgar
Gwefan	http://www.lyndalaplante.com

Bywyd cynnar

Ganwyd Lynda La Plante yn Lynda Titchmarsh ar 15 Mawrth 1943. Wedi'i geni a'i magu yn Lerpwl, hyfforddodd La Plante ar gyfer y llwyfan yn Academi Frenhinol Celf Ddramatig . Ar ôl gorffen ei hastudiaethau, gan ddefnyddio’r enw llwyfan Lynda Marchal, ymddangosodd gyda’r Royal Shakespeare Company mewn amrywiaeth o gynyrchiadau, yn ogystal â chyfresi teledu poblogaidd gan gynnwys Z-Cars, Educating Marmalade, The Sweeney, The Professionals, a Bergerac . Fodd bynnag, fel actores efallai ei bod yn cael ei chofio orau fel yr ysbryd a oedd yn dioddef o twymyn gwair Tamara Novek yng nghyfres blant y BBC, Rentaghost . Ym 1974, cymerodd La Plante ei swydd ysgrifennu sgript gyntaf ar gomedi sefyllfa plant ITV The Kids from 47A .

Gyrfa

Daeth ei llwyddiant mawr ym 1983 pan greodd ac ysgrifennodd y gyfres lladrad chwe rhan Widows i Thames Television. Roedd y plot yn ymwneud â pedair gweddw oedd yn lladron arfog yn cyflawni heist a gynlluniwyd gan eu diweddar gwŷr. Dilynodd ail gyfres o Widows ym 1985, tra bod dilyniant She's Out wedi dechrau'r stori ddeng mlynedd yn ddiweddarach.

Cyhoeddwyd ei nofel gyntaf, The Legacy, ym 1987 a chafodd lwyddiant beirniadol a gwerthiant da. Daeth ei hail, trydydd a phedwaredd nofel yn fuan wedi hynny - The Talisman (1987), Bella Mafia (1990) ac Entwined (1993) - daeth pob un ohonynt yn llwyddo yn rhyngwladol. Yn 1990 dechreuodd La Plante weithio ar ei phrosiect teledu nesaf, Prime Suspect, a ryddhawyd gan Granada ym 1991. Roedd Prime Suspect yn serennu Helen Mirren fel DCI Jane Tennison, yn darlledu yn y DU yn ogystal ag ar PBS yn yr Unol Daleithiau fel rhan o'r rhaglen flodeugerdd Mystery! . Yn 1993 enillodd La Plante Wobr Edgar gan Mystery Writers of America am ei gwaith ar y gyfres. Yn 1992 ysgrifennodd ffilm deledu o'r enw Seekers, gyda Brenda Fricker a Josette Simon yn serennu, a gynhyrchwyd gan Sarah Lawson .

Yn 1993 ffurfiodd La Plante ei chwmni cynhyrchu teledu ei hun, La Plante Productions a thrwy ei chwmni newydd ysgrifennodd a chynhyrchodd gyfres boblogaidd The Governor (ITV 1995-96), Supply & Demand (ITV 1997-98), Killer Net (Channel 4 1998), cyfresi clodfawr Trial & Retribution (ITV 1997-2009), Mind Games (ITV 2001) a The Commander (ITV 2003–08). Yn ystod y cyfnod hwn hefyd rhyddhaodd La Plante y gyfres o lyfrau Cold: Cold Shoulder, Cold Blood a Cold Heart, ac wedyn Sleeping Cruelty (2000) - gan ychwanegu at ei rhestr o'r gwerthwyr gorau.

Yn 1996 cyd-ysgrifennodd ac uwch-gynhyrchodd La Plante The Prosecutors (NBC) gyda Tom Fontana (gyda Stockard Channing yn serennu), ysgrifennodd a chynhyrchodd Bella Mafia (1998 CBS) (gyda Vanessa Redgrave yn serennu), a addasodd La Plante o'i nofel o'r un enw. Yn 2001 cyd-gynhyrchodd The Warden (2001 TNT), gyda Ally Sheedy yn serennu, amrywiad o gyfres La Plante, The Governor . Fe wnaeth La Plante hefyd gyd-gynhyrchu ei haddasiad o Widows (2002 ABC) y DU a chynhyrchu peilot Cold Shoulder (2006 New Regency / CBS) gyda Kelly McGillis, a oedd yn seiliedig ar ei chyfres Cold. Roedd La Plante hefyd yn gynhyrchydd gweithredol ar addasiad Daniel Petrie Jnr o’i sioe Framed (2002 TNT) a oedd yn serennu Sam Neill a Rob Lowe .

Rhyddhaodd La Plante Royal Flush (2002), ac yna dechreuodd weithio ar ei chyfres Anna Travis, sy'n cynnwys Above Suspicion (2004), The Red Dahlia (2005), Clean Cut (2007), Deadly Intent (2008), Silent Scream (2009 ), Blind Fury (2010), Blood Line (2011), Backlash (2012), a Wrongful Death (2013). Mor llwyddiannus oedd y llyfrau nes i gyfres deledu yn y DU gael ei hysgrifennu a'i chynhyrchu gan La Plante gyda Kelly Reilly a Ciarán Hinds yn serennu.

Bywyd personol

Roedd hi'n briod â'r cerddor Richard La Plante am 17 mlynedd, tan eu hysgariad ym 1996. Tua 2003, mabwysiadodd fab. Ei enw yw Lorcan La Plante.

Gweithiau

Dolly Rawlins

• Widows (1983/2018)
• Widows II (1985) / Widows' Revenge (2019)
• She's Out (1995)

Legacy

• The Legacy (1987)
• The Talisman (1987)

Jane Tennison

• Prime Suspect (1991)
• Prime Suspect 2 (1992)
• Prime Suspect 3 (1993)
• Tennison (2015) (basis of British TV series Prime Suspect 1973)
• Hidden Killers (2016)
• Good Friday (2017)
• Murder Mile (2018)
• The Dirty Dozen (2019)

Lorraine Page

• Cold Shoulder (1994)
• Cold Blood (1996)
• Cold Heart (1998)

Trial And Retribution

• Trial and Retribution (1997)
• Trial and Retribution II (1998)
• Trial and Retribution III (1999)
• Trial and Retribution IV (2000)
• Trial and Retribution V (2002)
• Trial and Retribution VI (2002)

Anna Travis

• Above Suspicion (2004)
• The Red Dahlia (2006)
• Clean Cut (2007)
• Deadly Intent (2008)
• Silent Scream (2009)
• Blind Fury (2010)
• Bloodline (2011)
• Backlash (2012)
• Wrongful Death (2013)

Nofelau

• Bella Mafia (1991)
• Civvies (1992)
• Entwined (1992)
• Framed (1992)
• Seekers (1993)
• Comics (1993)
• The Governor (1995)
• The Governor 2 (1996)
• Sleeping Cruelty (2000)
• Royal Flush (2002)
• Twisted (2014)

Straeon Byrion

• The Little One (2012)

Dolenni allanol

• • Linda La Plante ar IMDb
  • Lynda La Plante Archifwyd 2007-09-30 yn y Peiriant Wayback yn yr MBC Encyclopedia of Television
  • Lynda La Plante biography and credits ar BFI's Screenonline
  • Gwefan swyddogol
  • La Plante Productions