Mark E. Smith

Roedd Mark Edward Smith (5 Mawrth 1957 – 24 Ionawr 2018) yn ganwr ac ysgrifennwr o Fanceinion, yn brif ganwr ac unig aelod cyson o'r grŵp post-punk The Fall rhwng 1976 a 2018.

Mark E. Smith
Ganwyd	Mark Edward Smith  5 Mawrth 1957  Salford
Bu farw	24 Ionawr 2018  o canser yr ysgyfaint, canser yr arennau  Prestwich
Label recordio	Rough Trade Records
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Alma mater	Philips High School
Galwedigaeth	canwr, awdur geiriau, cyfansoddwr caneuon, bardd, actor, canwr-gyfansoddwr, artist recordio
Arddull	ôl-pync, roc amgen, art punk, cerddoriaeth arbrofol, spoken word, cerddoriaeth y byd
Plaid Wleidyddol	Socialist Workers Party
Priod	Elena Poulou, Brix Smith

Roedd Smith yn enwog am ei steil sinigaidd a hiwmor eironig, acen gref Fanceinion ac yn ymddangos i beidio ag ymddiddori yn enwogrwydd neu sglein y byd pop.

Ganwyd Smith i deulu dosbarth gweithiol yn Salford gyda’r teulu wedyn yn symud i fyw yn ardal Prestwich gerllaw.

Gadawodd yr ysgol yn 16 oed i weithio fel clerc yn y dociau ond yn cymryd dosbarthiadau nos lefel-A yn llenyddiaeth Saesneg.

The Fall

Ffurfiwyd The Fall yn Prestwich ym 1976 ar ôl i Smith cael ei ysbrydoli gan gig Sex Pistols ym Manceinion – yr aelodau gwreiddiol yn Mark E Smith, Martin Bramah, Una Baines a Tony Friel.

Er i Smith ymddangos ar olwg cyntaf i fod yn iob di-addysg, roedd Smith yn wybodus iawn am sawl agweddau o lenyddiaeth a chelfyddydau. Cymerwyd enw'r band o lyfr Albert Camus The Fall. Roedd yn hoff o waith y cyfansoddwr Almaenig Karlheinz Stockhausen a dylanwadwyd ei sŵn gan fandiau avant-garde megis Can, Velvet Underground, Captain Beefheart ac The Monks.

Dros 40 o flynyddoedd cafodd The Fall mwy na 60 o aelodau gwahanol, wrth i Smith ddod yn enwog am fod yn benstiff gan ddiswyddo cerddorion trwy’r amser.

Gadawyd un aelod yn Awstralia, y band yn symud ymlaen i'w gigs nesaf yn Japan gan ei adael heb ffordd i fynd adref.. Credir i Smith rhoi’r sac i beiriannydd stiwdio am feiddio ofyn am salad.

Roedd cyflwynydd BBC radio Marc Riley yn aelod o’r Fall rhwng 1978 a 1983 cyn iddo hefyd cael y sac.

Dywedodd Smith: Os mae’n fi a dy nain ar bongos – The Fall ydi o

Rhwng 1979 a 2017 The Fall rhyddhawyd dros 32 o recordiau hir stiwdio, eu steil yn hynod o gyson dros y degawdau er gwaethaf yr holl newidiadau mewn cerddorion.

The Fall - 2013

Mark E. Smith

Roedd John Peel yn gefnogwr brwd y band gan chwarae eu recordiau’n o hyd ar ei raglen radio hwyr y nos. Recordiodd The Fall 24 o sesiynau i raglen Peel, mwy nag unrhyw fand arall.

Ar y cyfan roedd poblogrwydd The Fall yn gyfyngedig i ddilyniant 'cult' brwd. Er cafodd y band beth lwyddiant masnachol ar ddiwedd y 1980au, y caneuon Telephone Thing, Hit The North a Ghost in My House yn cyrraedd y siartiau sengl. Serch hynny gwrthododd Smith ymddangos ar raglen Top of the Pops.

Recordiau hir stiwdio

Rhyddhawyd nifer o recordiau o berfformiadau fyw'r band hefyd - er i Mark E Smith fod yn anfodlon ar eu rhyddhau.

• Live at the Witch Trials (1979)
• Dragnet (1979)
• Grotesque (1980)
• Hex Enduction Hour (1982)
• Room to Live (1982)
• Perverted by Language (1983)
• The Wonderful and Frightening World Of... (1984)
• This Nation's Saving Grace (1985)
• Bend Sinister (1986)
• The Frenz Experiment (1988)
• I Am Kurious Oranj (1988)
• Extricate (1990)
• Shift-Work (1991)
• Code: Selfish (1992)
• The Infotainment Scan (1993)
• Middle Class Revolt (1994)
• Cerebral Caustic (1995)
• The Light User Syndrome (1996)
• Levitate (1997)
• The Marshall Suite (1999)
• The Unutterable (2000)
• Are You Are Missing Winner (2001)
• The Real New Fall LP (Formerly Country on the Click) (2003)
• Fall Heads Roll (2005)
• Reformation Post TLC (2007)
• Imperial Wax Solvent (2008)
• Your Future Our Clutter (2010)
• Ersatz GB (2011)
• Re-Mit (2013)
• Sub-Lingual Tablet (2015)
• New Facts Emerge (2017)

Gweler hefyd

• Datblygu