Mursen fach goch
| Ceriagrion tenellum | |
|---|---|
| |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Arthropoda |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Odonata |
| Is-urdd: | Zygoptera |
| Teulu: | Coenagrionidae |
| Genws: | Ceriagrion |
| Rhywogaeth: | C. tenellum |
| Enw deuenwol | |
| Ceriagrion tenellum (De Villers, 1789) | |
Mursen bychan (math o bryfyn) yn nheulu'r Coenagrionidae yw'r Mursen fach goch (llu: mursennod bach coch; Lladin: Ceriagrion tenellum; Saesneg: Small red damselfly) sydd o fewn y genws a elwir yn Ceriagrion. Mae'r mursennod (Zygoptera) a'r gweision neidr (Anisoptera) ill dau'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Odonata. Mae'r Mursen fach goch i'w chael yng Nghymru. Mae'n cyrraedd un o'i safleoedd mwyaf gogleddol yn y byd yn Amlwch, gogledd Môn[1]
Fel llawer o fursennod (a elwir yn gyffredinol hefyd yn 'weision neidr') eu cynefin yw pyllau o ddŵr, mawnogydd a chorsydd, llynnoedd araf eu llif, nentydd neu afonydd glân.
Mae'n 25–35 milimetr (0.98–1.38 mod) o hyd, gydag adenydd yr oedolyn yn 31mm ac fe'i welir yn hedfan rhwng Mehefin ac Awst. Mae'n llai ei faint na Mursen fawr goch, er bod rhain gangymryd y ddau hyn. mae top y thoracs (yn y ddau ryw) yn lliw efydd-tywyll. Coch ydy abdomen a gwryw a lliw efydd-tywyll yw abdomen y fenyw. Ceir ffurf tywyll i'r rhywogaeth hon, sef y melanogastrum, ac mae ei habdomen hi bron yn ddu fel glo. Ceir ffurf prin iawn hefyd sef erythrogastrum, ble mae'r fenyw'n cymryd arni liwiau'r gwryw. Gall y gwryw fod yn hynod o ffyrnig tuag at wrywod eraill.
Gweler hefyd
golygu- Rhestr o fursennod yn y teulu Coenagrionidae
- Odonata - yr Urdd o bryfaid sy'n cynnwys y gweision neidr a'r mursennod.
Cyfeiriadau
golygu- Dijkstra, Klaas-Douwe B. (2006). Field Guide to the Dragonflies of Britain and Europe. tt. 66–67. ISBN 0-9531399-4-8.
- "Small Red Damselfly". British Dragonfly Society. Cyrchwyd 11 Awst 2010.