Mynydd Myddfai
Bryn sy'n safle carneddau cylchog o Oes yr Efydd ydy Mynydd Myddfai, ym Myddfai, Sir Gaerfyrddin; cyfeiriad grid SN806297.
 | |
| Math | copa, bryn  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Sir Gaerfyrddin |
| Gwlad |  Cymru |
| Uwch y môr | 440 metr |
| Cyfesurynnau | 51.9535°N 3.7387°W |
| Cod OS | SN8068929722 |
| Manylion | |
| Amlygrwydd | 127 metr |
| Rhiant gopa | Twr y Fan Foel |
| Cadwyn fynydd | Bannau Brycheiniog |
 | |
Carneddau cylchog
golyguMath o garnedd gynhanesyddol a godwyd gan y Celtiaid ydy “carnedd gylchog”. (Saesneg: ring cairn); fe'i codwyd i nodi mangre arbennig, ar gyfer defodau neu i goffau'r meirw, a hynny yn Oes yr Efydd, mae'n debyg.
Ni ddylid cymysgu'r math hwn gyda chylch cerrig, sy'n perthyn i oes wahanol. Caiff ei nodi ar fapiau'r Ordanance gyda'r gair 'Cairn'. Sylwer, hefyd, mai “carnedd gylchog” ydy'r term sy'n cael ei ddefnyddio yng ngeiriadur yr Academi, yn hytrach na "charnedd gylch".
Cofrestrwyd yr heneb hwn gan Cadw gyda'r rhif SAM: CM346.[1]
Ceir carnedd gylchog arall gerllaw, a hynny ar ochr Orllewinol y mynydd: cyfeiriad grid SN794289. Cofrestrwyd yr heneb gan Cadw gyda'r rhif SAM: CM349.[1]
Dosbarthiad
golyguUchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 313metr: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf.
Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn rhestri arbennig yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n HuMP. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghŷd ar wefan “Database of British and Irish hills”.[2] Uchder y copa o lefel y môr ydy 440 metr (1444 tr). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ar 8 Mehefin 2009.