Llawysgrif Gymraeg ganoloesol yn llaw y bardd Gwilym Tew yw llawysgrif Peniarth 51. Dyma'r unig lawysgrif gyfan y gellir profi ei bod yn waith Gwilym Tew, er y gwyddys iddo ysgrifennu llawysgrifau eraill. Fe'i cedwir yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Aberystwyth, yn rhan o'r casgliad enwog Llawysgrifau Peniarth.

Peniarth 51
Enghraifft o'r canlynolllawysgrif Edit this on Wikidata
Deunyddpapur, inc Edit this on Wikidata
AwdurGwilym Tew, Dafydd ap Gwilym, Iolo Goch Edit this on Wikidata
Rhan oLlawysgrifau Peniarth Edit this on Wikidata
IaithCymraeg Edit this on Wikidata
Tudalennau210 Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu1450 Edit this on Wikidata
Genrebarddoniaeth Edit this on Wikidata
LleoliadLlyfrgell Genedlaethol Cymru Edit this on Wikidata
Prif bwncgeirfa Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Cafodd ei hysgrifennu gan Gwilym Tew yn y cyfnod 1460-1480. Mae'r testunau a geir ynddi yn cynnwys geirfa barddol a luniwyd gan y bardd ei hun, gan dynnu ar ffynonellau fel Llyfr Aneirin, a fu yn ei feddiant ar y pryd, a'i gyfieithiad o'r testun Ffrangeg Canol Bestiaire d'Amour ('Bwystori Serch') gan Richart de Fornival (1201 - ?1260).

Cafodd y llawysgrif ei ffordd i Sir Ddinbych yn yr 16g lle daeth yn eiddo i'r bardd ac achyddwr Gruffudd Hiraethog. Ymddengys iddo ei chael gan ei gyfaill ac athro barddol Lewys Morgannwg. Yn ôl pob tebyg roedd Gwilym Tew yn ewythr i Lewys. Ceir llofnod y bardd Roger Kyffin (fl. c.1587 - 1609) o Sir Ddinbych yn y llawysgrif. Daeth yn rhan o lyfrgell Robert Vaughan o Hengwrt, Meirionnydd ac yna'n rhan o lyfrgell Peniarth.

Cyfeiriadau

golygu
  • Graham C. G. Thomas (gol.), A Welsh Bestiary of Love (Dulyn, 1988), tt. xviii-xix.