Pertyn tarian
Lepiota clypeolaria

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Agaricales
Teulu: Agaricaceae
Genws: Lepiota[*]
Rhywogaeth: Lepiota clypeolaria
Enw deuenwol
Lepiota clypeolaria
(Bull.) P.Kumm.

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Agaricaceae yw'r Pertyn tarian (Lladin: Lepiota clypeolaria; Saesneg: Shield Dapperling).[1] 'Y Pertynnod' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. 'Tlws' neu 'brydferth' yw 'pert', sy'n ddisgrifiad o liw a siap y ffyngau hyn. Mae'r teulu Agaricaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.

Mae'r cemegolion o fewn y ffwng yma'n wenwynig.

Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop, Asia a Gogledd America.

Ffyngau

golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Agaricaceae

golygu

Mae gan Pertyn tarian ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Coprinus acidorus Coprinus acidorus
Coprinus affinis Coprinus affinis
Coprinus dunarum Coprinus dunarum
Coprinus radiatus Coprinus radiatus
Coprinus radicatus Coprinus radicatus
Coprinus sclerotianus Coprinus sclerotianus
Coprinus stercorarius Coprinus stercorarius
Coprinus subpronus Coprinus subpronus
Coprinus tomentosus Coprinus tomentosus
Coprinus virgulicolens Coprinus virgulicolens
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  3. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Pertyn tarian gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.