Rembrandt

Arlunydd o'r Iseldiroedd oedd Rembrandt Harmenszoon van Rijn (15 Gorffennaf 1606 – 4 Hydref 1669). Mae'n cael ei gyfri fel un o arlunwyr ac ysgythrwr mwyaf Ewrop ac yn sicr y gorau yn hanes celf yr Iseldiroedd. Cyfrannodd yn helaeth mewn cyfnod o gyfoeth a bwrlwm celfyddydol a elwir yn Oes Aur yr Iseldiroedd a oedd yn ddull cwbwl groes i'r traddodiad Baróc a oedd yn parhau drwy weddill Ewrop.

Rembrandt
Ganwyd	Rembrandt Harmenszoon van Rijn  15 Gorffennaf 1606  Leiden
Bu farw	4 Hydref 1669  Amsterdam
Man preswyl	Rembrandthuis
Dinasyddiaeth	Gweriniaeth yr Iseldiroedd
Alma mater	Prifysgol Leiden Stedelijk Gymnasium Leiden
Galwedigaeth	arlunydd, drafftsmon, gwneuthurwr printiau, casglwr celf, ysgythrwr, casglwr, artist
Adnabyddus am	Yr Wylfa Nos, Syndics of the Drapers' Guild, Y Briodferch Iddewig, Gwledd Belsassar
Arddull	portread (paentiad), paentiadau crefyddol, paentiad mytholegol, peintio genre, peintio hanesyddol, hunanbortread, celf tirlun, portread, tronie, bywyd llonydd, vanitas, hunting still life, mythological art, winter landscape
Mudiad	peintio Oes Aur yr Iseldiroedd
Tad	Harmen Gerritszoon van Rijn
Mam	Neeltje Willemsdr. Zuytbrouck
Priod	Saskia van Uylenburgh
Partner	Geertje Dircx, Hendrickje Stoffels
Plant	Titus van Rijn, Cornelia van Rijn
llofnod

Bywyd

Fe'i ganwyd yn Leiden. Fel arlunydd ifanc cafodd gryn lwyddiant yn paentio lluniau o bobl. Cafodd hefyd fywyd llawn trasiedi a chaledi ariannol, eto roedd ffrwyth ei lafur yn hynod boblogaidd drwy gydol ei oes a chanmolwyd ef gan y beirniaid a'r bobl gyffredin. Am ugain mlynedd dysgodd eraill sut i beintio, gyda nifer o'i ddisgyblion yn arlunwyr enwog o'r Iseldiroedd. Efallai mai lluniau o'i gyfoeswyr yw'r lluniau gorau a wnaeth, a golygfeydd o'r Beibl. Mae ei hunanbortreadau'n dweud llawer amdano ac yn ddarluniau gonest, di-duedd.

• 
  Paentiad olew o Gatrina Hooghsaet yng Nghastell y Penrhyn, Gwynedd.
• 
  Hunanbortread gyda llygaid agored, 1630.
• 
  Dameg y ffwl cyfoethog, 1627

Mae ei luniau (olew ac ysgythriadau) yn brawf o'i wybodaeth am eiconnau clasurol, a addasodd i'w bwrpas ei hun; er enghraifft, mae ei olygfeydd beiblaidd yn dangos ei fod wedi'i drwytho yn y testun ei hun yn drwyadl ac yn aml yn adlewyrchu ei ymchwil i bryd a gwedd Iddewon Amsterdam. Mae'r portradau hyn yn dangos ei empathi tuag at y ddynol ryw ac oherwydd hyn caiff ei alw'n aml yn "un o Broffwydi mwyaf gwareiddiad".

Priododd Rembrandt ei wraig, Saskia van Uylenburgh, ym 1634. Bu farw Saskia ym 1642.

Oriel

Hunan portreadau

• 
  Rembrand Ifanc, tua; 1628, yn 22 oed. Wrth ymarfer 'chiaroscuro'.
  Rijksmuseum
• 
  Hunan bortread, tua;1629;
  Germanisches Nationalmuseum, Nuremberg
• 
  Hunan bortread, 1630, Nationalmuseum, Stockholm
• 
  'Hunan bortread, gyda beret melfed a mantell, 1634
• 
  Self-portrait, yn 34 oed, 1640
• 
  Hunan bortread, olew ar gynfas 1652.
  Amgueddfa Kunsthistorisches, Fienna
• 
  Hunan bortread,
  Fienna tua;1655
  Amgueddfa Kunsthistorisches Museum, Fienna
• 
  Hunan bortread, 1660
• 
  Hunan bortread gyda dau gylch, 1660.
  Tŷ Kenwood, Llundain
• 
  Hunan bortread fel Zeuxis,
  tua; 1662.
  Amgueddfa Wallraf-Richartz, Cologne
• 
  Hunan bortread, 1669.
• 
  Hunan bortread dyddiedig 1669, y blwyddyn a bu farw, er ei fod yn ymddangos yn hyn mewn hunan bortreadau eraill.
  National Gallery, Llundain

Gwaith arall

• 
  Portread ei wraig, Saskia
• 
  Llabyddio Sant Steffan, 1625, Peintiad cyntaf Rembrandt yn 19 oed.
  Musée des Beaux-Arts de Lyon.
• 
  Jeremiah ym galaru dinistrio Caersalem tua;1630
• 
  Yr Athronydd yn myfyrio, 1632
• 
  Gwers Anatomeg Dr. Nicolaes Tulp, 1632
• 
  Abraham ac Isaac, 1634
• 
  Dallu Samson, 1636,
• 
  Saskia mewn het goch, 1635
• 
  Susanna, 1636
• 
  Gwledd Belshazzar, 1636-8
• 
  Archangel yn gadael Tobias, 1637
• 
  Tirwedd gyda Samaraid da, 1638
• 
  Susanna a'r henuriad, 1647
• 
  Y Felin, 1648
• 
  Hen Ddyn mewn Coch, 1652-1654
• 
  Aristotle gyda phenddelw Homer, 1653
  Amgueddfa Celf Metropolitan Efrog Newydd
• 
  Merch Ifanc Wrth y Ffenestr, 1654
• 
  Portread y Maer diweddarach Jan Six, cyfaill cyfoeethog Rembrandt, 1654
• 
  Bathseba wrth ei Bath, 1654
• 
  Merch yn Ymdrochi Mewn Nant, 1655
• 
  Gwraig wrth y drws, 1657-1658
• 
  Y Briodferch Iddewig', 1658.
• 
  Ahasuerus ac Haman yng ngwledd Esther, 1660
• 
  Sant Bartholomew, 1661,
  Amgeuddfa J. Paul Getty
• 
  Aelodau Urdd y Brethynnwr, 1662
• 
  Cynllwyrn y Batafianwyr o dan Claudius Civilis, 1661–62
• 
  Jacob yn Bendithio Meibion Joseff, 1656
• 
  Y Mab Afradlon yn Dychwelyd, rhan, tua;1669

Darluniau ac ysgythriadau

• 
  Hunan bortread mewn cap gyda llygaid agored, 1630
• 
  Hunan bortread,
  tua. 1628-1629
• 
  Chwarae rôl Hunan bortread fel teyrnaswr dwyreiniol gyda chris (cleddyf), 1634
• 
  Y Print Cant Guilder, tua; 1647–1649,
• 
  Susanna a'r henuriad, darlun, 1634
• 
  Hunan bortread gyda Saskia, ysgythriad, 1636
• 
  Hunan bortread yn pwysau ar silff ffenest ysgythriad, 1639
• 
  Y Tair Groes, ysgythriad, 1653,
• 
  Crist a'r merched a gymerwyd mewn godineb, darlun
• 
  Y forwyn gyda phlentyn a chath, 1654. Ysgythriad copr gwreiddiol uchod, y print isod
• 
  Eliffant, 1637
• 
  Cyflwyno Crist i'r Bobl, 1655

Cyfeiriadau

Eginyn erthygl sydd uchod am yr Iseldiroedd. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato