Rhwd-swigen pinwydden wen

Rhwd-swigen pinwydden wen
Cronartium ribicola
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Fungi
Dosbarth: Basidiomycota
Urdd: Pucciniales
Teulu: Cronartiaceae
Enw deuenwol
'

Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Cronartiaceae yw'r Rhwd-swigen pinwydden wen (Lladin: Cronartium ribicola; Saesneg: White Pine Blister Rust).[1] 'Y Gwir-Rydau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'Rhwd' yw rhydau, gair sy'n cyfeirio at liw'r ffyngau yn y grwp yma. Mae'r teulu Cronartiaceae yn gorwedd o fewn urdd y Pucciniales.

Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yng Nghymru.[2]

Ffyngau golygu

Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.

Aelodau eraill o deulu'r Cronartiaceae golygu

Mae gan Rhwd-swigen pinwydden wen ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd
Peridermium balsameum Peridermium balsameum
Peridermium barteti Peridermium barteti
Peridermium bethelii Peridermium bethelii
Peridermium boreale Peridermium boreale
Peridermium boudieri Peridermium boudieri
Peridermium brevius Peridermium brevius
Peridermium carneum Peridermium carneum
Peridermium carpetanum Peridermium carpetanum
Peridermium cedri Peridermium cedri
Peridermium cerebroides Peridermium cerebroides
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
  2. Gwefan Prifysgol Aberystwyth; adalwyd 23 Chwefror 2020.
  3. Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
  4. Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
  Safonwyd yr enw Rhwd-swigen pinwydden wen gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.