Rhwd coeden eirin
| Rhwd coeden eirin Tranzschelia discolor | |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Pucciniales |
| Teulu: | Uropyxidaceae |
| Enw deuenwol | |
| ' | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Uropyxidaceae yw'r Rhwd coeden eirin (Lladin: Tranzschelia discolor; Saesneg: Plum Rust).[1] 'Y Gwir-Rydau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Lluosog y gair 'Rhwd' yw rhydau, gair sy'n cyfeirio at liw'r ffyngau yn y grwp yma. Mae'r teulu Uropyxidaceae yn gorwedd o fewn urdd y Pucciniales.
Mae'r rhywogaeth hon hefyd i'w chanfod yng Nghymru.[2]
Ffyngau
golyguCredir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[3] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[4] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Uropyxidaceae
golyguMae gan Rhwd coeden eirin ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Kimuromyces cerradensis | Kimuromyces cerradensis | |
| Uropyxis affinis | Uropyxis affinis | |
| Uropyxis agrimoniae | Uropyxis agrimoniae | |
| Uropyxis antarctica | Uropyxis antarctica | |
| Uropyxis crotalariae | Uropyxis crotalariae | |
| Uropyxis naumanniana | Uropyxis naumanniana | |
| Uropyxis quitensis | Uropyxis quitensis | |
| Uropyxis steudneri | Uropyxis steudneri | |
| Uropyxis wiehei | Uropyxis wiehei | |
| Uropyxis wootoniana | Uropyxis wootoniana |
Gweler hefyd
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Gwefan Prifysgol Aberystwyth; adalwyd 23 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Rhwd coeden eirin gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.