Sarnath (hefyd Mrigadava, Migadāya, Rishipattana, Isipatana) yw'r man lle traddododd Siddhartha Gotama, y Bwdha, ei bregeth gyntaf yn egluro'r Dharma, a lle ffurfiwyd y Sangha Bwdhaidd cyntaf. Mae'n gorwedd yn nhalaith Uttar Pradesh yn India, 13 kilomedr i'r gogledd-ddwyrain o ddinas Varanasi. Mae'n un o'r pedwar prif gyrchfan pererindod i ddilynwyr Bwdhaeth, gyda Kushinagar, Bodh Gaya a Lumbini.

Sarnath
Mathcensus town of India, dinas Edit this on Wikidata
Cylchfa amserUTC+05:30 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirVaranasi district Edit this on Wikidata
GwladIndia Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau25.3811°N 83.0214°E Edit this on Wikidata
Map
Statws treftadaethTentative World Heritage Site Edit this on Wikidata
Manylion
Adfeilion Sarnath.

Daeth y Bwdha i Sarnath o Bodh Gaya rhyw bump wythnos wedi iddo gael ei oleuo. Traddododd ei bregeth gyntaf, sef y Dhammacakkappavattana Sutta, i bump o ddilynwyr yn y parc ceirw yma. Erbyn yr 2 CC roedd cymuned fawr o fyneich yma. Ymwelodd yr ymerawdwr Asoka a'r fan, ac adeiladodd biler i nodi'r fan lle traddodwyd y bregeth; mae ei weddillion i'w weld heddiw. Yn y 12g dinistriwyd llawer o'r adeiladau gan Fwslimiaid Twrcaidd. O'r rhai sy'n weddill, y mwyaf tarawiadol yw'r Dhamek Stupa, 128 troedfedd o uchder, un o'r stupas cynharaf sydd wedi goroesi.