Sgrechwr cribog
| Sgrechwr cribog Chauna torquata
| |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Anseriformes |
| Teulu: | Anhimidae |
| Genws: | Chauna[*] |
| Rhywogaeth: | Chauna torquata |
| Enw deuenwol | |
| Chauna torquata | |
| |
| Dosbarthiad y rhywogaeth | |
.jpg)
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Sgrechwr cribog (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: sgrechwyr cribog) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Chauna torquata; yr enw Saesneg arno yw Crested screamer. Mae'n perthyn i deulu'r Sgrechwyr (Lladin: Anhimidae) sydd yn urdd y Anseriformes.[1]
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn C. torquata, sef enw'r rhywogaeth.[2]
Mae'r sgrechwr deheuol (Chauna torquata), a elwir hefyd yn sgrechwr cribog, yn perthyn i'r urdd Anseriformes. Fe'i ceir yn ne-ddwyrain Periw, gogledd Bolivia, Paraguay, de Brasil, Uruguay a gogledd yr Ariannin. Mae ei ddeiet yn cynnwys coesynnau planhigion, hadau, dail, ac, yn anaml, anifeiliaid bach.
Disgrifiad
golyguMae'r sgrechwr cribog yn 81-95 cm (32-37 modfedd) o hyd ar gyfartaledd ac yn pwyso 3-5 kg (6.6-11.0 lb). Nhw yw'r trymaf, er nad o reidrwydd yr hiraf, o'r tri sgrechwr. Mae lled yr adenydd tua 170 cm (67 modfedd)[3] . Ymhlith y mesuriadau safonol, mae cord yr adenydd yn mesur 54 cm (21 modfedd), y gynffon 23.2 cm (9.1 modfedd), y cwlmen 4.5 cm (1.8 in) a'r tarsus hir 11 cm (4.3 modfedd). Mae'n byw mewn corsydd trofannol ac is-drofannol, aberoedd a glannau dŵr.
Teulu
golyguMae'r sgrechwr cribog yn perthyn i deulu'r Sgrechwyr (Lladin: Anhimidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Sgrechwr corniog | Anhima cornuta |  |
| Sgrechwr cribog | Chauna torquata | _-_the_weird_looking_Southern_Screamer_(Chauna_torquata)_-_(24213807344).jpg) |
| Sgrechwr y Gogledd | Chauna chavaria |  |
Ymddygiad ac ecoleg
golyguMae'r sgrechwr cribog yn nofiwr da, gyda thraed gweog yn rhannol, ond mae'n well ganddo symud ar y ddaear. Defnyddir y sbardunau esgyrnog ar ei adenydd i amddiffyn rhag sgrechwyr cystadleuol a gelynion eraill. Er ei nad yw'n fudwr, mae'n hedfannwr ardderchog. Mae'n byw mewn heidiau mawr tan.y tymor nythu pan fyddant yn paru, yn bwydo ar y ddaear mewn glaswelltiroedd a chaeau wedi'u trin. tan y tymor nythu[4] Mae eu diet eang yn eu gwneud yn hawdd eu dofi ac maent yn gwneud anifeiliaid gwarchod rhagorol oherwydd eu sgrechiadau uchel.
Bridio
golyguMae'r sgrechwr deheuol yn sefydlu perthnasoedd monogamaidd sy'n para am oes, a amcangyfrifir i fod yn 15 mlynedd. Mae carwriaeth yn golygu galw uchel gan y ddau ryw, y gellir ei glywed hyd at ddwy filltir i ffwrdd. Ar gyfer y nyth mae'r cwpl yn gwneud llwyfan mawr o gyrs, gwellt, a phlanhigion dyfrol eraill mewn man anhygyrch ger dŵr. Mae'r fenyw yn dodwy rhwng dau a saith wy gwyn. Mae'r cwpl yn rhannu deori, sy'n cymryd 43 i 46 diwrnod. Mae cywion yn gadael y nyth yn syth ar ôl deor, ond mae'r rhieni'n gofalu amdanynt am rai wythnosau. Mae'r cyfnod magu yn cymryd 8 i 14 wythnos.
Gweler hefyd
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ [https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ Archifwyd 2004-06-10 yn y Peiriant Wayback Gwefan Cymdeithas Edward Llwyd]; adalwyd 30 Medi 2016.
- ↑ Gwefan Avibase; adalwyd 3 Hydref 2016.
- ↑ Screamer (2011).
- ↑ "Southern Crested Screamer". Sacramento Zoo. Cyrchwyd 30 December 2009.[dolen farw]
Safonwyd yr enw Sgrechwr cribog gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.