The Corn is Green

The Corn Is Green
Awdur	Emlyn Williams
Perfformiad cyntaf	20 Medi 1938
Lleoliad perfformiad cyntaf	Duchess Theatre, Llundain
Iaith gwreiddiol	Saesneg
Genre	Comedi
Gosodiad	Glansarno, pentref glofaol Cymreig ar ddiwedd y 19eg ganrif

Am gynyrchiadau eraill o The Corn is Green gweler The Corn is Green (gwahaniaethu)

Mae The Corn Is Green yn ddrama lled hunangofiannol o 1938 gan y dramodydd ac actor Cymreig Emlyn Williams. Perfformiwyd y ddrama am y tro cyntaf yn Llundain yn y Duchess Theatre ym 1938 gyda Williams yn portreadu Morgan Evans. Roedd cynhyrchiad gwreiddiol Broadway yn serennu Ethel Barrymore ac fe'i perfformiwyd am y tro cyntaf yn y Theatr Genedlaethol ar 26 Tachwedd, 1940, mewn rhediad o 477 perfformiad.

Plot

Ethel Barrymore yng nghynhyrchiad gwreiddiol Broadway o The Corn Is Green (1940)

Mae L. C. Moffat yn athrawes ysgol Saesneg o ewyllys cref sy'n gweithio mewn pentref glofaol sy'n dioddef tlodi enbyd yng Nghymru ddiwedd y 19eg ganrif. Mae hi'n brwydro i ddiwyllio'r glowyr Cymreig lleol i'w ffyrdd Seisnig gwaraidd hi. Mae hogyn anllythrennog yn ei arddegau o'r enw Morgan Evans yn graddio o'r ysgol gydag anrhydedd yn y pen draw.

Cefndir

Ganwyd Emlyn Williams ym 1905, ac fe'i magwyd yn nhref lofaol tlawd Mostyn, Sir y Fflint. Roedd yn uniaith Gymraeg tan yn wyth oed. Prin ei fod yn llythrennog, a dywedodd yn ddiweddarach y byddai fwy na thebyg wedi dechrau gweithio yn y pyllau glo yn 12 oed pe na bai wedi dal sylw gweithiwr cymdeithasol o Lundain o’r enw Sarah Grace Cooke. Sefydlodd Cooke ysgol ym Mostyn ym 1915, a gwelodd addewid yn Williams fel ieithydd. Dros y saith mlynedd nesaf bu’n gweithio gydag ef ar ei Saesneg a’i helpu i baratoi i fod yn athro. Trefnodd Cooke i Williams ennill ysgoloriaeth yn y Swistir i astudio Ffrangeg, a phan oedd yn 17 oed fe helpodd ef i ennill ysgoloriaeth i Eglwys Crist, Rhydychen. Yn ystod ei astudiaethau yno cafodd Williams chwalfa nerfus, ond anogodd Cooke ef i ysgrifennu fel ffordd i wella. Cynhyrchwyd ei ddrama gyntaf, Full Moon, tra dal yn Rhydychen. Cafodd ei lwyddiant cyntaf, A Murder Has Been Announced, ei lwyfannu ym 1930, ac yna’r ffilm gyffro boblogaidd, Night Must Fall (1935). Mae The Corn Is Green yn cael ei ystyried yn gredyd llenyddol mwyaf parhaol Williams.^[1]^[2]

Cynhyrchu

Perfformiwyd The Corn Is Green am y tro cyntaf ar 20 Medi, 1938, yn Theatr y Dduges, Llundain, yn dilyn perfformiad rhagolwg yn Nhŷ Opera Manceinion. Rhedodd y ddrama am 394 o berfformiadau, gan gau ar 2 Medi, 1939.^[3]

Cast

John Glyn-Jones fel John Goronwy Jones
Christine Silver fel Miss Ronberry
William John Davies fel Idwal Morris
Dorothy Langley fel Sarah Pugh
Albert Biddiscombe fel priodfab
Frederick Lloyd fel Squire
Betty Jardine fel Bessie Watty
Kathleen Harrison fel Mrs. Watty
Sybil Thorndike fel Miss Moffat
Kenneth Evans fel Robbart Robbatch
Wynford Morse fel Glyn Thomas
Jack Glyn fel Will Hughes
Glan Williams fel John Owen
Emlyn Williams fel Morgan Evans
Frank Dunlop fel Old Tom

Cynhyrchiad Broadway

Wedi'i gynhyrchu a'i gyfarwyddo gan Herman Shumlin, agorodd cynhyrchiad Broadway o The Corn Is Green ar 26 Tachwedd, 1940, yn y Theatr Genedlaethol . Dyluniwyd y cefndir gan Howard Bay; dyluniwyd y gwisgoedd gan Ernest Schrapps. Trosglwyddodd y cynhyrchiad i Theatr Royale ar 9 Medi, 1941, a chaeodd ar 17 Ionawr, 1942, ar ôl cyfanswm o 477 o berfformiadau.^[4]^[5]

Cast

Rhys Williams fel John Goronwy Jones ^[6]
Mildred Dunnock Miss Ronberry
Charles S. Pursell fel Idwal Morris
Gwyneth Hughes fel Sarah Pugh
George Bleasdale fel priodfab
Edmund Breon fel Squire
Rosalind Ivan fel Mrs. Watty
Thelma Schnee fel Bessie Watty
Ethel Barrymore fel Miss Moffat
Thomas Lyons fel Robbart Robbatch
Richard Waring fel Morgan Evans
Kenneth Clarke fel Glyn Thomas
Merritt O'Duel fel John Owen
Terence Morgan fel Will Hughes
Sayre Crawley fel Old Tom

Chwaraewyd bechgyn, merched a rhieni gan Julia Knox, Amelia Romano, Betty Conibear, Rosalind Carter, Harda Normann, Joseph McInerney, Marcel Dill, Gwilym Williams a Tommy Dix.^[6]

Cynhyrchiad Broadway (adferiad)

Atgyfododd Barrymore a Waring eu rolau mewn adferiad o'r ddrama, a gynhyrchwyd ac a gyfarwyddwyd eto gan Herman Shumlin. Bu'r perfformiadau rhwng 3 Mai a 19 Mehefin, 1943, yn Theatr Martin Beck .^[7]

Cast

Ethel Barrymore fel Miss Moffat ^[7]
Kenneth Clarke fel Idwal Morris ^[7]
Peter Harris fel John Owen ^[7]
Gwyneth Hughes fel Sarah Pugh ^[7]
Bert Kalmar fel Will Hughes ^[7]
Eva Leonard-Boyne fel Mrs. Watty ^[7]
Esther Mitchell fel Miss Ronberry ^[7]
Patrick O'Connor fel Robbart Robbatch ^[7]
Gene Ross fel Glyn Thomas ^[7]
Lewis L. Russell fel The Squire ^[7]
Richard Waring fel Morgan Evans ^[7]
Tom E. Williams fel John Goronwy Jones ^[7]
JP Wilson fel Old Tom ^[7]
Perry Wilson fel Bessie Watty ^[7]
George Bleasdale Priodferch ^[7]

Addasiadau

Ym 1945, gwnaed addasiad ffilm, gyda Bette Davis (ei hun o dras Gymreig) yn chware rhan Moffat.

Ar ddiwedd y 1970au, dychwelodd Davis i'r rôl mewn addasiad sioe gerdd a brofodd yn drychineb. Newidiwyd y lleoliad i Dde'r Unol Daleithiau, gyda'r dyn ifanc wedi'i drawsnewid yn weithiwr amaethyddol American Affricanaidd (wedi'i bortreadu gan Dorian Harewood ). Pan agorodd y rhediad cyn Broadway yn Philadelphia, roedd y beirniaid heb eu plesio. Torrwyd y cynlluniau ar gyfer diwygiadau yn fyr pan aeth Davis yn sâl, a chaeodd y sioe yn sydyn ar ôl wyth perfformiad. Yn ddiweddarach llwyfannwyd y sioe gerdd am rediad byr yn Indianapolis gyda Ginger Rogers fel Miss Moffat.

Gwnaed addasiad ffilm teledu ym 1979, a gyfarwyddwyd gan George Cukor ac a oedd yn serennu Katharine Hepburn. Fe'i saethwyd ar leoliad yng Nghymru.

Cyfeiriadau

↑ Krebs, Albin (September 26, 1987). "Emlyn Williams, Welsh Actor and Writer, Dies". The New York Times. Cyrchwyd 2016-10-18.
↑ Folkart, Burt A. (September 26, 1987). "Welsh Dramatist and Actor Emlyn Williams Dies at 81". Los Angeles Times. Cyrchwyd 2016-10-18.
↑ Wearing, J. P. (2014). The London Stage 1930–1939: A Calendar of Productions, Performers, and Personnel. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. tt. 702–703. ISBN 9780810893047.
↑ "The Corn Is Green". Internet Broadway Database. Cyrchwyd 2016-10-14.
↑ "The Corn is Green". Playbill Vault. Cyrchwyd July 22, 2015.
↑ ^6.0 ^6.1 Williams, Emlyn (1941) [1938]. The Corn Is Green. New York: Random House. OCLC 699598.
↑ ^7.00 ^7.01 ^7.02 ^7.03 ^7.04 ^7.05 ^7.06 ^7.07 ^7.08 ^7.09 ^7.10 ^7.11 ^7.12 ^7.13 ^7.14 ^7.15 "The Corn Is Green". Internet Broadway Database. Cyrchwyd 2016-10-14.

Dolenni allanol

[1] Krebs, Albin (September 26, 1987). "Emlyn Williams, Welsh Actor and Writer, Dies". The New York Times. Cyrchwyd 2016-10-18.

[2] Folkart, Burt A. (September 26, 1987). "Welsh Dramatist and Actor Emlyn Williams Dies at 81". Los Angeles Times. Cyrchwyd 2016-10-18.

[3] Wearing, J. P. (2014). The London Stage 1930–1939: A Calendar of Productions, Performers, and Personnel. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. tt. 702–703. ISBN 9780810893047.

[IBDb_1-4] "The Corn Is Green". Internet Broadway Database. Cyrchwyd 2016-10-14.

[5] "The Corn is Green". Playbill Vault. Cyrchwyd July 22, 2015.

[CIG-RH-6] 6.0 ^6.1 Williams, Emlyn (1941) [1938]. The Corn Is Green. New York: Random House. OCLC 699598.

[IBDb_2-7] 7.00 ^7.01 ^7.02 ^7.03 ^7.04 ^7.05 ^7.06 ^7.07 ^7.08 ^7.09 ^7.10 ^7.11 ^7.12 ^7.13 ^7.14 ^7.15 "The Corn Is Green". Internet Broadway Database. Cyrchwyd 2016-10-14.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]