Tony Bianchi

Awdur, llenor a golygydd oedd Tony Bianchi (5 Ebrill 1952 – 2 Gorffennaf 2017)^[1] a ddaeth yn Brif Lenor yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru 2015.^[2]

Ganed Bianchi yn North Shields, Northumberland, addysgwyd ef yno ac yng Ngholeg Prifysgol Cymru, Llanbedr Pont Steffan lle dysgodd yr iaith Gymraeg. Bu'n byw yn Llanbedr Pont Steffan, Cei Conna ac Aberystwyth am gyfnod cyn symud i Gaerdydd. Roedd yn bennaeth yr adran Lenyddiaeth yn Nghyngor Celfyddydau Cymru hyd 2002. Yn fwy diweddar, bu'n awdur llawrydd, ymgynghorydd, cyfieithydd, ac yn cynghori Cyngor Celfyddydau yr Alban.^[3]

Enillodd Wobr Goffa Daniel Owen yn 2007 am ei lyfr Pryfeta a'r Fedal Ryddiaith yn Eisteddfod Genedlaethol Meifod 2015 am y nofel Dwy Farwolaeth Endaf Rowlands. Cafodd ei lyfr Esgyrn Bach ei restru ar restr-hir Llyfr y Flwyddyn 2007. Cyhoeddodd ei nofel gyntaf yn Saesneg, Bumping (Alcemi) yn Mai 2010 a fe'i dewiswyd i restr-hir Gwobr Portico.

Bywyd personol

Roedd yn byw ym Mhontcanna, Caerdydd gyda'i gymar, Ruth. Roedd yn dad i ddwy ferch, ac yn dad-cu.

Richard Vaughan (Gwasg Prifysgol Cymru, Mawrth 1984)
Blodeugerdd Barddas o Farddoniaeth Gyfoes (Gol.) (Cyhoeddiadau Barddas, Medi 2005)
Esgyrn Bach (Y Lolfa, Chwefror 2006) (a'i gyfieithiad The Bone Pickers)
Pryfeta (Y Lolfa, Awst 2006) (a'i gyfieithiad Daniel’s Beetles)
Chwilio am Sebastian Pierce (Gwasg Gomer, Hydref 2009) (a'i gyfieithiad Seeking Sebastian Pierce)
Cyffesion Geordie Oddi Cartref (Gwasg Gomer, Mehefin 2010)
Bumping (Alcemi, 2010)
Ras Olaf Harri Selwyn (Gwasg Gomer, Gorffennaf 2012) (a'i gyfieithiad Harri Selwyn’s Last Race)
Cariad Pur? (Cyfrannwr) (Gwasg y Bwthyn, Rhagfyr 2014)
Dwy Farwolaeth Endaf Rowlands (Gwasg Gomer, Awst 2015)
Sol a Lara (Gwasg Gomer, 2016)