Ysgwydd ffynidwydd
| Ysgwydd ffynidwydd Trichaptum abietinum
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Polyporales |
| Teulu: | Polyporaceae |
| Genws: | Trichaptum[*] |
| Rhywogaeth: | Trichaptum abietinum |
| Enw deuenwol | |
| Trichaptum abietinum (Pers. ex J.F.Gmel.) Ryvarden | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Polyporaceae yw'r Ysgwydd ffynidwydd (Lladin: Trichaptum abietinum; Saesneg: Purplepore Bracket).[1] 'Yr Ysgwyddau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Fel yr ysgwydd, mae'r ffyngau yn y grwp yma'n llorweddol, yn tyfu allan ac ar draws o fonyn y goeden. Mae'r teulu Polyporaceae yn gorwedd o fewn urdd y Polyporales.
Ceir cryn dystiolaeth, dros y blynyddoedd, na ellir bwyta'r ffyngau hyn.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop.
Ffyngau
golyguCredir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Polyporaceae
golyguMae gan Ysgwydd ffynidwydd ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Tyromyces affixus | Tyromyces affixus | |
| Tyromyces aurantilaetus | Tyromyces aurantilaetus | |
| Tyromyces graminicola | Tyromyces graminicola | |
| Tyromyces kravtzevianus | Tyromyces kravtzevianus | |
| Tyromyces mollis | Tyromyces mollis | |
| Tyromyces multipapillatus | Tyromyces multipapillatus | |
| Tyromyces oviformis | Tyromyces oviformis | |
| Tyromyces ovisporus | Tyromyces ovisporus | |
| Tyromyces spathulatus | Tyromyces spathulatus | |
| Tyromyces spiculifer | Tyromyces spiculifer |
Gweler hefyd
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Ysgwydd ffynidwydd gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.