Ai'ta!

Mudiad radical dros hawliau'r iaith Lydaweg, yn debyg i Gymdeithas yr Iaith Gymraeg

Mae Ai'ta! (Llydaweg: “Ewch!”, crebachiad o “Arri’ta!”) yn gasgliad ar gyfer amddiffyn a hyrwyddo’r Llydaweg a grëwyd ym mis Mawrth 2005 gan grŵp o bobl ifainc o ardal Bro Dreger. Mae’r gydweithfa bellach yn cynnwys dwsinau o siaradwyr Llydaweg a di-Lydaweg o bob oed (grwpiau yn Bro-Gerne, Bro-Dreger, Bro-Leon, Gwened, Roazhon, ac eraill) a’u henwadur cyffredin yw’r awydd i gymryd camau pendant dros yr iaith Lydaweg, sy'n ymddangos mewn perygl gwirioneddol o ystyried y gostyngiad yn nifer ei siaradwyr o'i ddefnydd cymdeithasol.

Ai'ta!
Enghraifft o'r canlynolsefydliad di-elw Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu2005 Edit this on Wikidata
Gwefanhttp://aita.bzh Edit this on Wikidata
Glundyn ar arwydd stryd Ffrangeg yn mynnu cyfieithiad i'r Lydaweg; Montroulez (2013)
Baner Llydaw ond yn lliw oren nodweddiadol Ai'ta

Cyd-destun golygu

Mae Ai'ta! yn esblygiad radical arall yn y gwahanol fudiadau dros yr iaith Lydaweg, gan gynnwys Skol an Emsav.

Nid yw'r grŵp pwyso di-drais hwn yn gysylltiedig ag unrhyw blaid wleidyddol. Mae’r grŵp yn amlwg yn rhan o’r mudiad anufudd-dod sifil (“gweithred wleidyddol sy’n gwrthwynebu cyfreithlondeb i gyfreithlondeb”) ac mae’n cyfeirio’n benodol at y mudiad DEMO-Democratiaeth i Wlad y Basg[1] a Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yng Nghymru.

Dathlodd y grŵp ei ddegfed pen-blwydd ym mis Mai 2015 ym mhentref Tremargad.[2]

Amcanion golygu

Dywed y grŵp ei fod yn dilyn yr amcanion canlynol:

  • Y prif amcan yw datblygu lle’r Llydaweg ym mywyd a gwasanaethau cyhoeddus Llydaw, sef an qua non amod ar gyfer diogelu’r iaith (gyda’i swyddogoldeb yn gam hanfodol).
  • Awydd i hysbysu a chodi ymwybyddiaeth ymhlith Llydawyr am eu hiaith a’r polion y mae’n ei chynrychioli, i ddweud wrthynt faint o fygythiad ydyw, ond hefyd i fynnu nad yw diflaniad y Llydaweg yn anochel ac y gall pawb weithredu a chyfrannu at ei chynaladwyedd. .
  • Awydd cyfrannu at roi delwedd fodern o'r iaith, yn arbennig trwy wneud yn hysbys y gall rhywun fyw yn Llydaweg, tra'n ifanc, yn gyfforddus yn ei groen ac yn eich canrif.

Maent yn adnabyddus yn ystod eu hymgyrchoedd gan eu crysau-T nodweddiadol ac arno y sloganau “Brezhoneg bev! – Brezhoneg ofisiel!” (Llydaweg Byw! - Llydaweg, iaith swyddogol!).[3]

Ymgyrchoedd golygu

 
Baner yn ystod y gwrthdystiad ar gyfer ailuno Naoned â Llydaw yn 2014

Mae'r gweithredoedd yn cael eu harwain gan yr egwyddor o'r dull ddi-drais gweithredol (fel Cymdeithas yr Iaith) ac fe'u cyflwynir amlaf mewn modd digrif a di-guro.

Codi ymwybyddiaeth golygu

Ar y naill law, mae ymgyrch wybodaeth yn cael ei chynnal wedi ei hanelu at y gymdeithas Lydaweg ar y thema amddiffyn a hyrwyddo Llydaweg, gyda hyd yn hyn yn dosbarthu taflenni, ymgyrchoedd posteri, deisebau, galwedigaethau cylchfannau gyda baneri, stondinau mewn gwahanol wyliau a Gwersi Llydaweg ar y traeth.

Ymgyrchoedd uniongyrchol golygu

Ar y llaw arall, mae camau di-drais yn cael eu cymryd, fwy neu lai ysblennydd, gyda phresenoldeb y cyfryngau, i roi pwysau ar swyddogion etholedig a llunwyr penderfyniadau eraill, yn Llydaw ond hefyd ym Mharis, fel bod mesurau pendant yn cael eu cymryd. o blaid y defnydd, yn ysgrifenedig ac ar lafar, o'r iaith Lydaweg mewn gwasanaethau cyhoeddus (gorsafoedd, swyddfeydd post, neuaddau tref, swyddfeydd twristiaeth, ac ati) a bywyd bob dydd megis y cyfryngau, arwyddion ffyrdd, prifysgolion, a siopau. Mae'r gweithredoedd hyn yn cynnwys marw-fewn ("die-in" - sef ffugio marw fel symbol o dranc yr iaith Lydaweg), glynu sticeri, rhwygo arwyddion Ffrangeg uniaith i lawr (fel gwnaethpwyd yng Nghymru yn yr 1970au), ac ati mewn mannau cyhoeddus i fynnu bod y Llydaweg yn cael ei chymryd i ystyriaeth.[4][5][6][7]

Incwm golygu

Fel pob mudiad ymgyrchu, bydd Ai'ta yn hyrwyddo ei neges a'i ymgyrchoedd drwy rhoddion gwirfoddol. Maent hefyd yn codi incwm, a lledaenu cennad y mudiad, drwy werthu deunydd gyda loto a sloganau'r mudiad. Ceir rhain ar werth ar wefan y mudiad ac mewn digwyddiadau cyhoeddus. Maent yn cynnwys gludyddion i'w rhoi ar arwyddion uniaith Ffrangeg.[8]

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. "Langues régionales :mobilisation" (yn Ffrangeg). L'Obs. Cyrchwyd 2016-02-23.
  2. "Dix ans de Ai'ta. Deux jours de fête de la langue bretonne". Le Telegramme. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-05-28. Cyrchwyd 2016-02-23.
  3. "Who are Ai-ta?". Gwefan Ai'ta!. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2023-08-05. Cyrchwyd 5 Awst 2023.
  4. "Une trentaine de militants Ai'ta en gare de Guingamp". Ouest-France. 2 Mai 2010.
  5. "Ils réclament des panneaux en breton - Vannes". Ouest-France. 2 Mai 2010.
  6. "Bilinguisme. Nouvelle action du collectif Ai'ta samedi". Le Télégramme. Cyrchwyd 2 Mai 2010.
  7. "Langue bretonne. Ai'ta ! colle des affiches en gare de Morlaix (29)". Le Télégramme. 9 Hydref 2010.
  8. "Stal". Gwefan Ai'ta!. 5 Awst 2023. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2023-08-05. Cyrchwyd 2023-08-05.

Dolenni allanol golygu

  Eginyn erthygl sydd uchod am Lydaw. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.