Castell Henllys
Mae Castell Henllys yn fryngaer o Oes yr Haearn yng ngogledd Sir Benfro, de-orllewin Cymru, rhwng Trefdraeth ac Aberteifi (cyfeiriad grid SN117390). Fe'i lleolir ar fryn isel ar lan Afon Duad, ffrwd fechan sy'n llifo i Afon Nyfer gerllaw, rhwng Nyfer ac Eglwyswrw.
 | |
| Math | safle archaeolegol, bryngaer sy'n rhannol ddilyn tirffurf y graig, caer bentir  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Sir Benfro, Nanhyfer |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 52.0178°N 4.7453°W |
| Cod OS | SN11723905 |
 | |
| Statws treftadaeth | heneb gofrestredig |
| Manylion | |
| Dynodwr Cadw | PE175 |
Disgrifiad golygu
Mae safle Castell Henllys wedi cael ei gloddio yn barhaol ers ugain mlynedd, ac mae hefyd wedi cael ei ddefnyddio ar gyfer arbrofion archaeolegol i geisio ail-greu dulliau ffermio cynhanesyddol a'r ffordd o fyw yn y cyfnod. Ar y safle ceir pedwar cwt crwn a storfa grawnfwyd sydd wedi cael eu codi ar y sylfeini Oes yr Haearn gwreiddiol.
Ni fu Castell Henllys yn fryngaer fawr. Mae'n perthyn i ddosbarth o fryngaerau bychain sy'n arbennig o niferus yn ne-orllewin Cymru.
Yn ystod yr haf mae'r safle yn fan ymarfer i archaeolegwyr ifainc.
Mae'r safle yn atyniad twristaidd poblogaidd erbyn hyn ac yn cael ei redeg gan awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Penfro.
Dolenni allanol golygu
- (Saesneg) Gwefan swyddogol Castell Henllys
- (Saesneg) Cytiau crynion yng Nghastell Henllys