Cilmeri (grŵp gwerin)

Grŵp gwerin Cymraeg dylanwadol o ddiwedd y 1970au a chychwyn yr 1980au, o Wynedd, oedd Cilmeri.

Y grwp Cilmeri ym mhentref Cilmeri, oddeutu 1981.

Clawr cefn albym cyntaf y grwp.

Y grŵp gwerin 'Cilmeri' yn perfformio yng nghystadleuaeth Cân i Gymru yn 1979. Daethant yn ail i'r grwp Pererin a gannodd 'Ni Welaf yr Haul'. Yn y llun: Ywain Myfyr, Elwyn Rowlands, Robin Llwyd ab Owain, Huw Roberts a Tudur Huws Jones.

Erthygl am y grŵp gwerin yw hon. Am y fan lle lladdwyd Llywelyn ap Gruffudd, gweler Cilmeri.

Recordiwyd dwy record hir (33rpm) gan Gwmni Recordiau Sain SAIN768N LPW296 a C768N yn 1980. Yna, "Henffych Well!" yn ddiweddarach. Yn ôl 'World Music: The Rough Guide' (gan Simon Broughton a Mark Ellingham):Cilmeri: Sadly defunct Gwynedd band which was the first to put a harder, Irish-style edge on Welsh music. Bu ar daith gyda Dafydd Iwan o amgylch Cymru gan gynnwys theatrau megis Theatr Harlech.

Yr Aelodau

• Robin Llwyd ab Owain: mandolin, prif lais
• Gwenan Griffith: telyn
• Ywain Myfyr: bodhran, organ geg, llais cefndir
• Tudur Huws Jones: banjo, mandolin, pibau, dwlcimer, llais cefndir
• Huw Roberts: ffidil
• Elwyn Rowlands: gitar, llais cefndir

Yn ddiweddarach ymunodd Dan Morris (llais, crwth, fiola a neola) ac Iwan Roberts, gynt o Mynediad am Ddim (mandolin, mandola, bwswci, gitar).

Cysylltiadau â grwpiau cerddorol eraill

Aeth Tudur Huws Jones yn ei flaen i ganu gyda 4 yn y Bar, y Cynghorwyr, Gwerinos a rhyddhau albwm o ganeuon a cherddoriaeth unigol a enwyd Dal i Drio.

• Bu Huw Roberts yn aelod o'r grŵp 4 yn y Bar.
• Bu Ywain Myfyr yn aelod o Gwerinos.
• Bu Dan Morris yn aelod o Gwerinos a Bandarall.
• Bu Iwan Roberts yn aelod o Mynediad am Ddim cyn ymuno â Cilmeri, a gyda 4 yn y Bar wedi hynny.

Adolygiad cyfoes

Yn y gyfrol Sesiwn yng Nghymru gan Huw Dylan Owen ceir pennod a enwir Cregennan sydd yn adolygiad llawn ac yn feirniadaeth lawn o'r albwm gyntaf gan Cilmeri. Daw'r adolygiad i derfyn gyda'r geiriau "[ni] fydd albwm cyffelyb i'r un cyntaf hwnnw, Cilmeri, fyth i'w gael yn y Gymraeg. Albwm o'i gyfnod. Albwm gwerin Cymraeg a Chymreig o'r iawn ryw."