Clustlys blaenbwl

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Clustlys blaenbwl
Diplophyllum obtusifolium

Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Jungermanniales
Teulu: Scapaniaceae
Genws: Diplophyllum
Rhywogaeth: D. obtusifolium
Enw deuenwol
Diplophyllum obtusifolium

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Clustlys blaenbwl (enw gwyddonol: Diplophyllum obtusifolium; enw Saesneg: blunt-leaved earwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon yn fwy cyffredin yng Nghymru nag unrhyw wlad arall ym Mhrydain.

Disgrifiad golygu

Mae'r dail uchaf fel arfer i'w gweld yn geugrwm, trwy lens law, ac mae hyn yn golygu ei bod yn hawdd eu hadnabod. Fel arfer, mae'n wyrdd-golau. Yn aml iawn, mae'n ymddangos ei fod yn blanhigyn gyda dail yn pwyntio at un pwynt canolog. Gall y coesynnau dyfu hyd at tua 2 mm o led ac mae'r organau gwryw a benyw ar yr un coesyn.

Llysiau'r afu golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Clustlys blaenbwl gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau golygu

  1. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.