Cornllys llyfn

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Cornllys llyfn
Phaeoceros laevis

Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Anthocerotopsida
Urdd: Anthocerotales
Teulu: Anthocerotaceae
Genws: Anthoceros
Rhywogaeth: P. laevis
Enw deuenwol
Phaeoceros laevis

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Cornllys llyfn (enw gwyddonol: Phaeoceros laevis; enw Saesneg: smooth hornwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Anthocerotales, o fewn y dosbarth Anthocerotopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru.

Mae i'w gael yn gyffredin mewn ardaloedd lle mae digonedd o leithder, fel priddoedd llaith mewn caeau, glannau nentydd ac afonydd neu o dan wyneb yr afonydd. Mae'n tyfu i uchder o hyd at 5 milimetr ac mae'r planhigion yn monoecious; mae'r organau rhyw i'w gweld ar yr wyneb dorsal.[1]

Llysiau'r afu

golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[2] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Cornllys llyfn gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Isaac, Ivor (1941). "The Structure of Anthoceros laevis in relation to its Water Supply". Annals of Botany. New Series 5. http://aob.oxfordjournals.org/content/5/2/339.extract. Adalwyd 16 Ebrill 2011.
  2. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.