Criblys deubig bach

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Criblys deubig bach
Lophocolea bispinosa
Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Jungermanniales
Teulu: Lophocoleaceae
Genws: Lophocolea
Rhywogaeth: L. bispinosa
Enw deuenwol
Lophocolea bispinosa

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Criblys deubig bach (enw gwyddonol: Lophocolea bispinosa; enw Saesneg: great crestwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru. Cofnodwyd ef 1962 (Paton 1974b, 1999: 392) yn gyntaf ar bump o Ynysoedd Syllan a chyrhaeddodd Cernyw erbyn 1997. Mae'n cytrefu swbstradau asidig noeth, gan ffurfio clytiau isel trwchus a all ddod yn fetr neu fwy ar draws. Nid yw L. bispinosa yn gyffredin iawn, ond mae ar gynnydd. O ran pryd a gwedd, mae'n eitha tebyg i un o rywogaethau'r Cephalozia, yn fach ac yn fregus.

Llysiau'r afu

golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Criblys deubig bach gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.